kamienica Pręczkowskich z kinem - Zabytek.pl
Adres
Gdynia, Kościuszki 12
Lokalizacja
woj. pomorskie, pow. Gdynia, gm. Gdynia
Historia
Kamienica należała do Inżyniera Stanisława Pręczkowskiego z Wejherowa. Zaprojektowana została w 1928 r. i była budowana etapami. Projekt autorstwa inż. arch. Tadeusza Jędrzejewskiego z firmy „Biuro architektoniczne Włodzimierz Prochaska, Stanisław Garliński, Tadeusz Jędrzejewski. Inżynierowie architekci.” W latach 1930-31pracami budowlanymi kierował Bernard Dulny - powstała wówczas część narożna budynku oraz fragment od strony Skweru Kościuszki. W latach 1934-35 dobudowano skrzydło od strony Skweru Kościuszki, bez oficyny bocznej. Ostatni etap budowy przypadł na lata 1936-37. Powstało wówczas skrzydło od strony ul. Żeromskiego oraz kino „Polonia”.
Opis
Lokalizacja w budynku w centrum śródmieścia, w północnej pierzei Skweru Kościuszki, przy skrzyżowaniu z ul. Żeromskiego. Budynek narożny, założony na planie litery L, dłuższy bok wzdłuż Skweru Kościuszki. Wraz z salą kinową od podwórza stanowi rzut prostokąta o ukośnym wschodnim boku. Okazała kamienica w umieszczona jest w typowej śródmiejskiej zabudowie pierzejowej, pięciopiętrowa w narożniku z niższymi skrzydłami bocznymi. Kompozycja asymetryczna, opływowe formy połączono z wyrazistymi kształtami brył oraz wyeksponowano strukturalne elementy dekoracji tynkowej elewacji. Prekursorsko zestawiono poszczególne segmenty budynku tak, że jednoznacznie budzi skojarzenia z okrętem: wyższy o jedną kondygnację narożnik kamienicy zestawiono z cylindryczną formą nawiązującą do mostku kapitańskiego, podkreśloną dodatkowo metalowymi balustradami balkonów i ciemniejszym kolorem tynku. Parter przeznaczono na handel i usługi, później także dobudowano od podwórza kino „Polonia” (po wojnie - „Goplana”). Budynek posiada trzy klatki schodowe. Plan budynku jest dwutraktowy, podzielony na niewielkie mieszkania z możliwością scalenia lokali środkowych w jedno duże mieszkanie. Budynek posiada ogrzewanie centralne. Zachowana stolarka okienna i drzwiowa, interesujące stalowe, ażurowe balustrady balkonów oraz balustrady schodów wewnętrznych.
Obiekt dostępny z zewnątrz oraz w części przyziemia - parter handlowo-usługowy.
Oprac. Dorota Hryszkiewicz-Kahlau, OT NID w Gdańsku, 08.11.2014 r.
Rodzaj: kamienica
Styl architektoniczny: modernistyczny
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_22_BK.42284, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_22_BK.290049