Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

gmach Biura Budowy Portu - Zabytek.pl

gmach Biura Budowy Portu


budynek użyteczności publicznej 1928 r. Gdynia

Adres
Gdynia, Jerzego Waszyngtona 38

Lokalizacja
woj. pomorskie, pow. Gdynia, gm. Gdynia

Gmach prezentuje zmodernizowane formy historyzmu, charakterystyczne dla końca lat 20.XX w.

w Gdyni, Widoczne wyraźne nawiązania do Art. Deco (detal i wystrój wnętrza). Wyjątkowy jest nietypowy dla modernizmu gdyńskiego układ przestrzenny całości podkreślający reprezentacyjny charakter budynku w typie rezydencji z alkierzowymi skrzydłami bocznymi i reprezentacyjnym dziedzińcem.

Historia

Biurowiec został zbudowany w 1928 r. Mieściły się w nim biura wydziału Techniczno-Budowlanego Urzędu Morskiego oraz dwa mieszkania. Był miejscem pracy i mieszkaniem Tadeusza Wendy, budowniczego gdyńskiego portu. Z biurowcem związany jest drewniany Krzyż Rybacki, postawiony vis a vis elewacji frontowej budynku, obecnie na terenie parkingu po drugiej stronie ul. Waszyngtona.

Opis

Obiekt usytuowany jest we wschodniej części śródmieścia Gdyni i w momencie swojego powstania był zlokalizowany na uboczu głównych traktów komunikacyjnych Gdyni, ale niedaleko do Skweru Kościuszki. Ulica Waszyngtona - w momencie powstania nosiła nazwę Nadbrzeżna i została wytyczona wzdłuż nowozakładanych basenów portowych. Budynek biurowy powstał w ciągu realizacji nowoczesnych zabudowań nowoczesnych gmachów rządowych. Centrum nowego miasta rozrastało się tak szybko, że w przeciągu paru lat, przypuszczalnie już około 1936 r. obiekt został włączony w granice reprezentacyjnej części miasta. Obecnie znajduje się w ciągu zespołu reprezentacyjnych budynków stanowiących zachodnią pierzeję jednego z najpopularniejszych ciągów spacerowych w Gdyni. Gmach Budowy Portu to obiekt wolnostojący, założenie osiowe, symetryczne. Bryła trójczłonowa: korpus i dwa alkierzowe skrzydła. Każdy człon kryty osobnym, wysokim, czterospadowym dachem krytym dachówką. Rzut na planie litery U, otwarty w stronę basenów portowych. Korpus trzykondygnacyjny, trzytraktowy, z osiową sienią na przestrzał, po bokach układ pomieszczeń symetryczny. Prostokątne skrzydła są dwukondygnacyjne i dwutraktowe z osobnymi wejściami od dziedzińca frontowego. Harmonijnie zrównoważony wystrój elewacji oraz oszczędne zastosowanie detalu. Zwraca uwagę bardzo staranny oryginalny detal szczególnie portali. Elewacja frontowa pięcioosiowa, a na osi umieszczono wystawkę. Skrzydła boczne - jednoosiowe z loggią na parterze. Podziały fasady tworzone są przez pionowy układ szerokich lizen narożnych, pasów międzyokiennych i dużych otworów okiennych - podział ten podkreślony jest uskokami i barwną oprawą. Głównym elementem fasady jest jednak umieszczony centralnie kamienny portal. Zastosowano tu klasyczną formę boniowanej arkady jednakże jest flankowana rautowymi lizenami. podobnie jak i prostokątną nadstawką nad linią gzymsu. Widok na port (dawniej, bo obecnie widok jest zasłonięty nowymi budynkami na nabrzeżu) otwiera starannie opracowana brama wejściowa osadzona w ceglanym pełnym murze flankowanym dwoma czterościennymi słupkami, z których każdy zwieńczony jest metalową latarnią. Pierwotnie takie latarnie znajdowały się także na słupkach przy wejściach bocznych. Brama i furtki zwieńczone trójzębem - symbolem neptuna, mitycznego władcy morza. W sieni - zachowana artykulacja oraz wystrój wnętrza.

Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz

Oprac. Dorota Hryszkiewicz-Kahlau, OT NID w Gdańsku, 20-10-2015 r.

Rodzaj: budynek użyteczności publicznej

Styl architektoniczny: modernistyczny

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_22_BK.41444, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_22_BK.294795