Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

Dworzec Główny - Zabytek.pl

Dworzec Główny


infrastruktura kolejowa 1950 - 1959 Gdynia

Adres
Gdynia, Plac Konstytucji 1

Lokalizacja
woj. pomorskie, pow. Gdynia, gm. Gdynia

Budynek Dworca Głównego powstawał etapowo w latach 1950-1959.Gmach zaprojektowany został przez architekta Wacława Tomaszewskiego i powstał przy Placu Konstytucji na miejscu dawnego dworca z lat 20-tych XX wieku.

Dworzec Główny jest częścią spójnego urbanistycznie i architektonicznie założenia dworcowego, na które składa się również Dworzec Podmiejski, z którym łączy go pasaż handlowy.

Pierwsza do użytku została oddana główna część bryły, a więc hall główny i prawe skrzydło. Nastąpiło to w połowie 1954 roku. Natomiast 22 lipca 1955 roku (w dniu socjalistycznego święta narodowego) ukończono lewe skrzydło. Łączy w sobie cechy stylowe klasycyzmu, art-deco, jak i modernizmu.

Gmach zasadniczo składa się z dwóch głównych brył: niższą (wysokości dwóch kondygnacji) zlokalizowaną od strony Placu Konstytucji i wyższą (o wysokości czterech kondygnacji) umieszczoną od strony torów kolejowych. Pierwsza jest ogólnodostępną częścią dworca, druga pełni funkcje biurowe. Do budynku od strony placu prowadzą dwa reprezentacyjne wejścia, zadaszone z kolumnami zwieńczonymi spiczastymi iglicami (do budynku prowadzi także trzecie wejście, od strony pasażu handlowego). Pomiędzy nimi znajduje się dziesięć wysokich na dwie kondygnacje okien, ujętych w pary, "spięte" obramowaniem z tynku o jaśniejszej barwie. Lewe skrzydło również doświetlają wysokie na dwie kondygnacje okna, lecz tym razem niższe i ujęte pojedyńczo. Kubistyczny narożnik ozdabiają dwa zegary, po każdym na obu elewacjach. Narożniki budynku sąsiadujące z pasażem zakończone są łagodnie, opływowo. Partia cokołowa od strony placu wykończona jest podobnie jak w przypadku kolumn wejściowych, a gzyms wieńczący główną część budynku wspiera się na profilowanych konsolach. Ponad nim widnieje napis "Gdynia Główna" wraz z zegarem. Część biurowa jest 18-osiowa, symetryczna, z narożnikami-ryzalitami wysuniętymi mocno przed lico elewacji (południowy oparty na kolumnie) i dwoma osiami również wysuniętymi, choć lekko, przed lico. Owe osie (piąta i czternasta) stanowią pion komunikacyjny i zwieńczone są uproszczoną, zgeometryzowaną (w stylu Art-Deco) wersją gdyńskiego herbu. Okna trzeciej kondygnacji zwieńczone są gzymsami wspartymi na konsolach. Partia cokołowa jest wykończona boniowaniem, a gzyms wieńczący podobnie jak od strony Placu Konstytucji - wsparty na konsolach, z napisem "Gdynia Główna" i zegarem na dachu. Elewacje wszystkich brył Dworca Gdynia Główna wykończone są beżowym tynkiem, z wstawkami z tynku o jaśniejszej barwie, zbliżonej do bieli.

Wnętrza budynku dostępne dla podróżujących dzielą się na kilka części: hol kasowy, pasaż za kasami, salę Restauracyjną i hol bagażowy. Wyłożone są posadzkami kamiennymi. W pomieszczeniach dworcowych znajdują się cztery masywne mozaiki autorstwa Teresy Pągowskiej. Najdłuższą jest dzieło przedstawiające port gdyński, umieszczona na końcu holu kasowego, na wysokości północnego wejścia do budynku. Nad wejściem do sali restauracyjnej widnieje praca przedstawiająca parę biegnących pegazów wraz z symbolem kolei - uskrzydlonym kołem. Dwie pozostałe mozaiki znajdują się w holu bagażowym. Pierwsza z nich przedstawia florę i faunę morską, druga maszty żaglowców na tle zachmurzonego nieba.

Wnętrza pomieszczeń obfitują m.in. w następujące detale: drewnianą stolarkę w postaci masywnych, płycinowych drzwi w czarnym odcieniu (prowadzących z Placu Konstytucji do budynku, a ponadto z holu kasowego i holu bagażowego do sali restauracyjnej oraz z holu bagażowego do pasażu handlowego), kasetony, gzymsy oraz drewniane okładziny i lampy umieszczone na konsolach. Większość pomieszczeń wykończona jest w chłodnej kolorystyce zielonobłękitnej. W sali restauracyjnej dominuje natomiast ciepła kolorystyka ugru. Ściany sali zdobią różnorodne malowidła przedstawiające m.in. mapę Europy, jak i Świata. Największe z nich zdobi sufit sali i prezentuje nieboskłon z motywami groteskowymi: smoka o trzech głowach, niedźwiedzicę, słońce, zodiakalnego byka, barana i ryby zawieszone na czarnym nieboskłonie. Wykonane zostało wg projektu artysty Juliana Studnickiego. Dworzec przeszedł gruntowne prace konserwatorskie zakończone w roku 2012.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkowników Magda , Bartłomiej , Tomasz , Magdalena .

Rodzaj: infrastruktura kolejowa

Styl architektoniczny: modernistyczny

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_22_BK.42434