Historia obiektu

Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z dokumentu wydanego w roku 1221 przez biskupa Wawrzyńca, który potwierdził szpitalowi św. Ducha we Wrocławiu otrzymanie dzięsięcin od magistra Egidiusa i kanonika katedralnego Witosława m.in. ze wsi Petrez (dawna nazwa Biestrzykowa). W 1381 r. wieś została zniszczona przez wojska Wacława IV Luksemburskiego. Dobra biestrzykowskie należały do wrocławskiej kapituły katedralnej do 1447 r., gdy kupili je Konrad i Anna Nebelschütz. Nowi właściele weszli w posiadanie 2 łanów pola, kopca z wieżą otoczonego wałem i fosą, sadu i ogrodów położonych przy dworze. Już w 1469 r. Kuntze  Nebelschütz sprzedał swoje dobra w Biestrzykowie kapitule katedralnej. W 1514 r. nastąpił podział dóbr kapituły. Biestrzyków (wówczas Przeterzite) otrzymał kanonik Wigand von Salza. W dokumencie wymieniono posiadacza wieży i 2 łanów we wsi niejakiego Berghansa. Wieża wraz z budynkami towarzyszącymi była użytkowana do 1945 r. Potem założenie ulegało stopniowej dewastacji. W latach 90. XX wieku nowy właściciel wyremontował wieżę i uporządkował pozostałą część założenia.

Można przypuszczać, że przed wzniesieniem u schyłku XIV w. wieży mieszkalnej, istniała w tym miejscu inna siedziba właściciela/zarządcy dóbr, zniszczona, podobnie jak wieś, w 1381 r.

Na dużym majdanie znajdowały się zapewne również budynki gospodarcze. W 1651 r. przy wieży istniała drewniana kuchnia i obora. Przebudowom ulegała nie tylko wieża. Zmieniało się także zagospodarowanie majdanu. Fosa była sukcesywnie zasypywana, wały niwelowane.

Opis obiektu

Usytuowanie zabytku:

Stanowisko archeologiczne jest zlokalizowane w obrêbie mezoregionu Równiny Wrocławskiej, w południowo-wschodniej części wsi, w pobliżu cieku.

Opis stanowiska:

Pierwotne wymiary kopca ziemnego wynosiły u podstawy 30 x 40 m. Jego wysokość mierzona od poziomu wody obecnie dochodzi do 3 m, w części zniwelowanej do 1,5 m. Nasyp ziemny z posadowioną w jego południowo-wschodniej części wieżą mieszkalną otacza nawodniona fosa szerokości do 13 m, zachowana od południa i wschodu. Opis wieży, wpisanej do rejestru zabytków nieruchomych, zawarty jest w innym haśle.

Stan i wyniki badań archeologicznych:

Stanowisko archeologiczne było badane powierzchniowo w XIX w. i w okresie międzywojennym. W 1953 r. badania powierzchniowe przeprowadził Tadeusz Jankowski. Wykonał również pomiary obiektu. W latach 70. XX wieku grodzisko badał sondażowo Jerzy Romanow. W 1986 r. w akcji Archeologicznego Zdjęcia Polski realizowanej na obszarze 81-28, Jerzy Piekalski i Andrzej Kosicki opracowali kartę ewidencyjną stanowiska archeologicznego. W trakcie badań powierzchniowych pozyskano ułamki ceramiki, w tym również późnośredniowiecznej. Brak informacji o wynikach badań sondażowych Jerzego Romanowa.

Dostępność obiektu dla zwiedzających. Zabytek nie jest dostępny. Własność prywatna.

Autor noty: oprac. Donata Trenkler, OT NID we Wrocławiu, 5-06-2020