osada, st. 3 - Zabytek.pl
Adres
Pisarzowice
Lokalizacja
woj. opolskie, pow. brzeski, gm. Lubsza
Jest ważnym materialnym źródłem pomnażającym naszą wiedzę o pradziejach Ziemi Brzeskiej.
Historia
Stanowisko zostało odkryte w 1985 r. podczas badań powierzchniowych wykonywanych w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski (AZP) przez badacza dr. Marka Bednarka z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Stwierdził on zagrożenie części stanowiska głęboką orką. Podczas powierzchniowej penetracji pól znalazł kilkadziesiąt ułamków naczyń glinianych pradziejowych i wczesnośredniowiecznych. W 2012 roku podczas inspekcji specjalisty NID OT Opole stwierdzono niszczenie stropowej warstwy stanowiska uprawą szkółkarską.
Opis
Lokalizacja. Obiekt zlokalizowany jest na gruntach terasy zalewowej przy prawobrzeżnej szerokiej dolinie Odry poprzecinanej małymi ciekami i jeziorkami będącymi wynikiem starorzecza, około 600 m na północ od dawnego majątku Garbów. Stanowisko rozciąga się w odległości około 1200 m od szosy prowadzącej do Michałowic po jej zachodniej stronie. Osada zlokalizowana jest w zachodniej części działki gruntowej nr 23/3, która w części jest polem ornym, a w części parcelą z uprawą szkółkarską.
Charakterystyka. Osada pradziejowa i wczesnośredniowieczna położona jest na obszarze rozciągającym się na piaszczysto-żwirowej terasie zalewowej lekko wyniesionej nad dolinę Odry. Obecnie jest to w większości teren użytkowany jako szkółka sadzonek drzew i plantacja innych roślin. Tylko być może północna krawędź osady rozciąga się na pola rolne. W obszarze stanowiska odkryto ślady osadnictwa z młodszej epoki kamienia (neolit), ludności kultury łużyckiej i kultury przeworskiej. Natomiast osada użytkowana była głównie przez ludność w okresie wczesnośredniowiecznym (XII – XIII w.). Być może relikty jam osadniczych zalegają jeszcze pod warstwą humusu na polach ornych oraz w częściach działek pomiędzy parcelami szkółkarskimi. Artefakty archeologiczne w postaci fragmentów naczyń glinianych oraz retuszowanego wióra krzemiennego zostały odkryte w warstwie humusu.
Powierzchniową penetrację pól przeprowadził dr M. Bednarek ze studentami w 1985 r., a kwerendę do badań wykonał prof. S. Pazda z Uniwersytetu Wrocławskiego. Na polu znaleziono kilkadziesiąt fragmentów naczyń glinianych i retuszowany wiór krzemienny. Na podstawie odkrytych zabytków prof. Stanisław Pazda określił, że osada była użytkowana w neolicie, później przez ludność kultury łużyckiej oraz w okresie wpływów rzymskich przez ludność kultury przeworskiej. Użytkowanie osady trwało w okresie wczesnośredniowiecznym. Artefakty archeologiczne zostały odkryte na powierzchni pól. Stanowisko niszczone jest głęboką orką. Południowa część stanowiska jest użytkowana jako szkółka sadzonek drzew i plantacja innych roślin. Taki sposób użytkowania gruntu zniszczył prawdopodobnie strop nawarstwień kulturowych osady. Obecnie dostępne do penetracji powierzchniowej są tylko niewielkie fragmenty gruntu pomiędzy parcelami szkółkarskimi.
Dostępność. Stanowisko położone jest na gruntach prywatnych. Teren trudno dostępny.
Oprac. Krzysztof Spychała, NID OT Opole, 20.12.2019 r.
Rodzaj: osada
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_16_AR.5220, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_AR.1129102