Jest ważnym materialnym źródłem pomnażającym naszą wiedzę  o starożytnym osadnictwie produkcyjnym na Ziemi Brzeskiej. Na stanowisku tym w starożytności z rudy darniowej wytapiano „łupy” żelazne – półprodukty do wyrobu  przedmiotów żelaznych.

Usytuowanie i opis

Obiekt zlokalizowany jest na gruntach wschodniej terasy Psarskiego Potoku, łagodnie opadającej do koryta rzeki, przy północnej krawędzi opuszczonej strzelnicy, około 1600 m na południowy - zachód od kościoła we wsi, około 450 m na północ od mostu nad w/w ciekiem i od szosy z Małujowic do Łukowic Brzeskich. 

Osada hutnicza położona jest na polach ornych rozciągających się na prawobrzeżnej, lekko wyniesionej piaszczystej terasie Psarskiego Potoku, na działkach gruntowych nr 158, 161 - 162 i sąsiednich. Relikty pradziejowej osady zalegają pod warstwą orną, a artefakty archeologiczne głównie w postaci fragmentów naczyń glinianych i różnej wielkości  kawałków żużli żelaznych zostały odkryte na powierzchni pól.

Historia

Stanowisko zostało odkryte w 1975 r. Oznaczono je literą C. W 1985 r. podczas badań powierzchniowych wykonywanych w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski (AZP) przez badacza dr. Marka Bednarka z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Rozpoznanie powierzchniowe pozwala na określenie chronologii obiektu na koniec okresu rzymskiego. 

Stan i wyniki badań

Stanowisko archeologiczne – osada wielokulturowa, zostało odkryte w 1975 r. przez studentów Studenckiego Koła Naukowego Archeologów Katedry Archeologii we Wrocławiu pod kierunkiem dr. S. Pazdy. Znaleźli oni kilkadziesiąt fragmentów ceramiki neolitycznej, kultury łużyckiej, kultury przeworskiej oraz średniowiecznych z XIV-XV w. W 1985 r. w ramach badań Archeologicznego Zdjęcia Polski powierzchniową penetrację pól przeprowadził dr M. Bednarek ze studentami, a kwerendę do badań wykonał prof. S. Pazda z Uniwersytetu Wrocławskiego. Na polach znaleziono kilkadziesiąt fragmentów naczyń glinianych i kawałki żużli dymarkowych. Na podstawie odkrytych zabytków prof. Stanisław Pazda określił, że osada była użytkowana przez ludność kultury przeworskiej pod koniec późnego okresu rzymskiego faza D. Artefakty archeologiczne zostały odkryte na powierzchni pól. Stanowisko niszczone jest głęboką orką.

Stanowisko położone jest na gruntach prywatnych. Teren ogólnie dostępny.

Oprac. Krzysztof Spychała, OT NID w Opolu, 09.07.2019 r.

Bibligrafia

• Macewicz K., Wuszkan S., Archeologiczne prace konserwatorskie na Opolszczyźnie w latach 1973 – 1976 [w:] Opolski Rocznik Muzealny, t. VIII, Opole 1985, s. 203, tabela poz. 229 (jako Małujowice C);
• Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Opolu: teczka rejestru nr A-693/86; Karta Ewidencji Stanowiska Archeologicznego Małujowice nr 6, AZP 19/86-31; zbiór zabytków i księga inwentarzowa poz. nr 2512.