Jest ważnym materialnym źródłem pomnażającym naszą wiedzę o pradziejach i średniowieczu Ziemi Brzeskiej, m.in. o starożytnym hutnictwie. Na stanowisku tym w starożytności z rudy darniowej wytapiano „łupy” żelazne – półprodukty do wyrobu przedmiotów żelaznych.

Usytuowanie i opis

Obiekt zlokalizowany jest na gruntach na stoku i przy krawędzi terasy Odry, około 300 m na południe od miejsca gdzie kanał Odra łączy się z rzeką Odrą, po południowej stronie szosy z Kruszyny do Brzegu. Być może w czasach starożytnych i w średniowieczu w/w droga była duktem, którym prowadził szlak handlowy po południowej stronie Odry, od Opola przez grodzisko Wronów - Zawadno do Brzegu i dalej do Wrocławia, przez obszar, który wówczas porośnięty był lasem.

Osada położona jest na polach ornych rozciągających się na lekko wyniesionej piaszczysto-żwirowej terasie starorzecza Odry, na działkach gruntowych nr 520-529 i sąsiednich. Znalezione fragmenty ceramiki i kawałki żużli żelaznych świadczą, że osada użytkowana była przez ludność kultury przeworskiej w końcowej fazie okresu rzymskiego (koniec IV w. n.e.) jako pracownia hutnicza. W obszarze stanowiska odkryto także ślady osadnictwa wczesno- i późnośredniowiecznego. Być może relikty pradziejowych jam osadniczych zalegają jeszcze pod warstwą humusu. Artefakty archeologiczne zostały odkryte na powierzchni pól. 

Historia

Stanowisko zostało odkryte w 1974 r. podczas konserwatorskich badań powierzchniowych przez zespół: Klemens Macewicz i Eugeniusz Tomczak z urzędu konserwatorskiego w Opolu oraz Piotr Kubów z Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu. Badacze ci na polach ornych znaleźli fragmenty ceramiki kultury przeworskiej i średniowiecznej. W 1984 r. prospekcję powierzchniową (badania systemem Archeologicznego Zdjęcia Polski) wykonał Piotr Kubów. Rozpoznanie powierzchniowe pozwala na określenie chronologii obiektu na koniec okresu rzymskiego oraz X w.  i XIV w. 

Stan i wyniki badań

Stanowisko archeologiczne – osada została odkryta w 1974 r. w ramach rozpoznania konserwatorskiego. Znaleziono wówczas fragmenty ceramiki z późnego okresu rzymskiego oraz średniowieczne. Stanowisko określono jako Pawłów B. 

W 1984 r. w ramach badań Archeologicznego Zdjęcia Polski powierzchniową penetrację pól przeprowadził P. Kubów. Na dostępnych polach znalazł on kilkadziesiąt fragmentów naczyń glinianych i kilkanaście kawałków żużli żelaznych. Na podstawie odkrytych zabytków prof. Stanisław Pazda określił, że osada była użytkowana głównie pod koniec okresu rzymskiego faza D przez ludność kultury przeworskiej oraz później, zapewne krótkotrwale, w okresie wczesnośredniowiecznym (X w.) oraz średniowiecznym (XIV w.). Stanowisko niszczone jest głęboką orką. 

Stanowisko położone jest na gruntach prywatnych. Teren ogólnie dostępny.

Oprac. Krzysztof Spychała, NID OT Opole, 16.07.2019 r.