Historia

Chronologia stanowiska jest niepewna. Początek funkcjonowania dworu na kopcu jest datowany, ze znakiem zapytania, na XV wiek. Kres jego użytkowania miałby zaś, w świetle danych z literatury przedmiotu, przypadać na XVI stulecie. Bukowna po raz pierwszy została wymieniona w dokumencie z 1300-1305 r. jako Buchwalt. Inne pojawiające się w różnych dokumentach z XIV w. nazwy wsi to: Buechwald, Buchwald, Buchwalde. Jako właścicieli wsi wymienia się w tym czasie braci Henryka i Fryderyka Landeskrone, którzy w 1362 r. mieli podzielić swoje włości. Wtedy to Fryderyk otrzymał od brata m. in. dwór w Bukownie.

Opis

Usytuowanie zabytku

Dwór na kopcu nazywany był przez miejscową ludność Ritterburg lub Wasserburg [w dosłownym tłumaczeniu zamek rycerski, wodny zamek]. Podobnie w sprawozdaniu z badań archeologicznych z października 1964 r., w rubryce typ obiektu, wpisano zamek otoczony fosą. Pozostałości dworu znajdują się na pd.-wsch. krańcu Bukowny, obok zabudowań na wyniesieniu, w sąsiedztwie podmokłych łąk. Na pn. od obiektu, w odległości ok. 150 m płynie Czarna Woda. W pobliżu znajduje się również niewielki strumyk, który od pn. zasilał w wodę rów obronny.

Opis stanowiska

Kopiec, na którym wzniesiono dwór ma kształt dość regularny, w przybliżeniu kwadratowy o boku 35 m. Fosa, również zbliżona do kwadratu, o boku zewn. ok. 60 m, ma od 10 do 15 m szerokości. Zachowała się w najlepszym stanie w części zach., gdzie jest głęboka na 1 m i okresowo wypełniona wodą. W pozostałych partiach pozostały po niej jedynie zagłębienia, lub jak na pn., jest już prawie niewidoczna z powierzchni gruntu. Ruiny zachowanej budowli z cegły mają wymiary ok. 21 na 12 metrów. Przed 1945 r. na kopcu wznosił się trzykondygnacyjny dwór z wysokim przyziemiem, kryty dwuspadowym dachem. Do dzisiaj pozostała z niego jedynie wspomniana murowana koleba sklepienia z kamienia łamanego i cegieł palcówek łączonych zaprawą wapienną. Cały obiekt jest już słabo czytelny w terenie.

Stan i wyniki badań archeologicznych

Stanowisko nr 4 w Bukownie nie było jak do tej pory badane w większym zakresie. W 1964 r. S. Siedlak wykonał pomiary i sporządził ogólny opis.

Zabytek jest dostępny.

oprac. Radosław Solski, 29-11-2015 r.