park - Zabytek.pl
Adres
Iwierzyce
Lokalizacja
woj. podkarpackie, pow. ropczycko-sędziszowski, gm. Iwierzyce
Historia
Już w XVI w. istniał w Iwierzycach folwark. W okresie zaborów majątek w Iwierzycach stanowił własność skarbu austriackiego. Dwór istniał z pewnością w połowie XIX w., co potwierdzają historyczne przekazy i mapa katastralna. Przed 1805 r. nabyła go rodzina Lubienieckich. Córka Jana i Walerii Lubienieckich Maria Olimpia, poślubiwszy Władysława Michałowskiego, brata malarza Piotra, wniosła majątek w posagu i na kilkadziesiąt lat zespół stał się własnością rodziny Michałowskich. Po Władysławie zespół dworski odziedziczył Józef Michałowski, który jednak, podobnie jak ojciec, zamieszkiwał w należących do rodziny niedalekich Witkowicach. Iwierzyce odziedziczyła jego córka Maria z Michałowskich Dembińska a po niej Maria z Dembińskich Starowiejska, która wraz z mężem Ludwikiem była ostatnią, przedwojenną właścicielką. Maria z Dembińskich Starowiejska, podobnie jak jej przodkowie, również w Iwierzycach nie mieszkała. Była jednak inicjatorką powstania w majątku nowej siedziby oraz jej projektantką. Dwór wzniesiono w l. 1921-25 z wykorzystaniem murów starszej, dziewiętnastowiecznej siedziby, jako obiekt piętrowy, w tzw. stylu dworkowym. Po II wojnie światowej zespół dworski przeszedł na własność skarbu państwa, w l. 1945-46 funkcjonowała w nim szkoła rolnicza. Kolejnym użytkownikiem było Przedsiębiorstwo Przemysłu Mięsnego w Rzeszowie, które urządziło na miejscu tuczarnię trzody chlewnej. Od 1996 r. zespół dworski jest własnością prywatną.
Opis
Zespół dworski położony jest w pn. części wsi, z dala od zabudowy wiejskiej, po zach. stronie lokalnej drogi, w odległości ok. 500 m od niej, na stoku łagodnego wzniesienia o spadku w kierunku pd.-wsch, dobrze eksponowany z drogi wiejskiej. Dwór z niewielkim parkiem ulokowany jest powyżej zespołu zabudowań gospodarczych, przylegających od wsch. do założenia dworsko – parkowego, są wśród nich: oficyna, rządcówka oraz stajnie z oborą i kuźnią ujęte w GEZ.
Park zachował się w postaci nasadzeń, głównie z przeł. XIX i XX w., otaczających na kształt podkowy, z trzech stron budynek dworu oraz tarasową polanę założoną po jego zach. stronie.
Dostępność. Obiekt niedostępny.
Oprac. Barbara Potera, OT NID Rzeszów, 16.05.2019 r.
Rodzaj: park
Styl architektoniczny: nieznana
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_18_ZZ.12088, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_18_ZZ.15781