Budynek powstały w 1 ćw. XX w. jest przykładem realizacji w tzw. stylu dworkowym, ulokowanym w pewnej odległości od drogi odznacza się bardzo atrakcyjną ekspozycją widokową.

Historia

Już w XVI w. istniał w Iwierzycach folwark. W okresie zaborów majątek w Iwierzycach stanowił własność skarbu austriackiego. Dwór istniał z pewnością w połowie XIX w., co potwierdzają historyczne przekazy i mapa katastralna. Przed 1805 r. nabyła go rodzina Lubienieckich. Córka Jana i Walerii Lubienieckich Maria Olimpia, poślubiwszy Władysława Michałowskiego, brata malarza Piotra, wniosła majątek w posagu i na kilkadziesiąt lat zespół stał się własnością rodziny Michałowskich. Po Władysławie zespół dworski odziedziczył Józef Michałowski, który jednak, podobnie jak ojciec, zamieszkiwał w należących do rodziny niedalekich  Witkowicach. Iwierzyce odziedziczyła jego córka Maria z Michałowskich Dembińska a po niej Maria z Dembińskich Starowiejska, która wraz z mężem Ludwikiem była ostatnią, przedwojenną właścicielką. Maria z Dembińskich Starowiejska, podobnie jak jej przodkowie, również w Iwierzycach nie mieszkała. Była jednak inicjatorką powstania w majątku nowej siedziby oraz jej projektantką. Dwór wzniesiono w l. 1921-25 z wykorzystaniem murów starszej, dziewiętnastowiecznej siedziby, jako obiekt piętrowy, w tzw. stylu dworkowym. Po II wojnie światowej zespół dworski przeszedł na własność skarbu państwa, w l. 1945-46 funkcjonowała w nim szkoła rolnicza. Kolejnym użytkownikiem było Przedsiębiorstwo Przemysłu Mięsnego w Rzeszowie, które urządziło na miejscu tuczarnię trzody chlewnej. Od 1996 r. zespół dworski jest własnością prywatną. 

Opis

Zespół dworski położony jest w pn. części wsi, z dala od zabudowy wiejskiej, po zach. stronie lokalnej drogi, w odległości ok. 500 m od niej, na stoku łagodnego wzniesienia o spadku w kierunku pd.-wsch, dobrze eksponowany z drogi wiejskiej. Dwór z niewielkim parkiem ulokowany jest powyżej zespołu zabudowań gospodarczych, przylegających od  wsch. do  założenia dworsko – parkowego, są wśród nich: oficyna, rządcówka oraz stajnie z oborą i kuźnią ujęte w GEZ.

Dwór ulokowany pośrodku założenia wybudowano na rzucie prostokąta, z portykiem od frontu, jako obiekt o dwu traktach podłużnych, korytarzem dzielącym trakty w pn. części budynku oraz amfiladowym układem pomieszczeń.   

Prostopadłościenna, częściowo podpiwniczona, piętrowa z częściowo użytkowym poddaszem, bryła przekryta została dachem czterospadowym, mansardowym i urozmaicona od strony wsch. czterokolumnowym portykiem z tarasem na piętrze zaakcentowanym dwukondygnacyjną facjatą. We wsch. i zach. połaci dachu rozmieszczono symetrycznie po dwie, niewielkie lukarny, w krótszych połaciach po jednej. Ściany dworu są wymurowane z cegły, obustronnie tynkowane, dachy pokryte dachówką ceramiczną, karpiówką w tzw. koronkę. Elewacje osadzone są na niskim cokole, ramowane pilastrami. Środek siedmioosiowej elewacji frontowej – wsch. podkreślony został portykiem z kolumnami toskańskimi dźwigającymi prostokątny taras z balustradą. Krótsze elewacje rozplanowano jako trójosiowe, elewację ogrodową – siedmioosiową, wszystkie z czteropolowymi oknami ościeżnicowymi. Dekorację stanowią: profilowane obramienia okienne z kluczem, podokienniki, profilowane gzymsy: międzykondygnacyjny i wieńczący, boniowane pilastry narożne i pilastry akcentujące oś elewacji frontowej oraz dwykondygnacyjna facjata z ozdobnym szczytem.

Dostępność. Obiekt niedostępny.

Oprac. Barbara Potera, OT NID Rzeszów, 16.05.2019 r.