Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

szpital miejski - Zabytek.pl

szpital miejski


budynek użyteczności publicznej 1911 - 1912 Namysłów

Adres
Namysłów, Oleśnicka 4

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. namysłowski, gm. Namysłów - miasto

Naprzeciwko kaplicy św.Trójcy znajduje się kolejny z namysłowskich zabytków.Mowa o zespole budynków szpitalnych, wchodzących obecnie w skład Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej.

Ich historia liczy sobie już przeszło sto lat, a pierwotnie związana była z działalnością bonifratrów, katolickiego zakonu szpitalnego.

Zakon Szpitalny Świętego Jana Bożego, bo tak brzmi jego właściwa nazwa, został założony w 1540 r. w Hiszpanii przez św. Jana Bożego (Jan Cidade, 1495-1550). Reguła zakonu oparta jest na regule św. Augustyna, od 1586 r. Bonifratrzy składają także ślub szpitalnictwa. Specjalizują się w ziołolecznictwie, prowadzeniu aptek oraz opiece nad osobami chorymi psychicznie. Na ziemie polskie pierwsi Bonifratrzy zostali sprowadzeni w 1609 r., siedzibą ich konwentu został wówczas Kraków. Obecnie posiadają swoje placówki m. in. w Krakowie, Łodzi i Katowicach.

Do Namysłowa Miłosierni Bracia (Bonus Frater – dobry brat) przybyli w 1911 r. Na mocy ustawy, która nakazywała objąć opieką osoby niepełnosprawne w każdej rejencji Cesarstwa Niemieckiego miał powstać przytułek dla kalek. Na miejsce, w którym powstać miała lecznica dla Środkowego Śląska wybrano nasze miasto. Przez dwa kolejne lata (1911-13) trwała budowa siedziby Bonifratrów na parceli Prokowskiego, położonej przy drodze prowadzącej z Namysłowa do Wrocławia. 14 października 1913 r. miało miejsce poświęcenie budynku przez biskupa wrocławskiego, kardynała Georga Koppa (1837-1914). Przebywać mogło w nim nawet do 258 chorych. Z racji tego, że w mieście słabo rozwinięta była opieka zdrowotna (niewielki szpital działał od 1875 r. w obecnym gmachu szkoły muzycznej przy ul. Piłsudskiego) w nowowybudowanym obiekcie stworzono oddział dla chorych, którym kierował dr Nerlich.

W okresie I (1914-18) oraz II (1939-45) wojny światowej część przytułka dla kalek pełniła rolę lazaretu, w którym pracowało wielu wojskowych felczerów. Najlepszą opinią cieszył się dr Kusche. Jesienią 1914 r. Bonifratrzy przeznaczyli 80 łóżek szpitalnych, prowadząc jednocześnie kursy pielęgniarskie dla namysłowianek.

Najwięcej uwagi poświęcono rehabilitacji pensjonariuszy przytułku, który z czasem coraz bardziej upodabniał się do sanatorium. Dużą renomę zyskał oddział ortopedyczny, kierowany kolejno przez doktorów: Drehmanna, Niebera oraz Reya. Prowadzona w lecznicy klinika ortopedyczna służyła radą także mieszkańcom powiatu namysłowskiego. Powstała także szkoła, w której realizowano program powszechnego nauczania dzieci i młodzieży, obowiązujący w państwie niemieckim. Zatrudniono dwóch nauczycieli poleconych przez rząd, z kolei opieką duchową nad podopiecznymi przytułku zajmowali się w zależności od ich wyznania zakonnicy oraz pastorzy z kościoła św. Andrzeja. W lecznicy utworzono także warsztaty, w których przyuczano niepełnosprawnych do wykonywania zawodów: stolarza, kowala, szewca i krawca. Egzaminy czeladnicze zdawano na równi z innymi starającymi się o przyjęcie do cechu przed namysłowską komisją egzaminacyjną. Produkty wytwarzane przez warsztaty cieszyły się dużą popularnością w okolicy.

Ogrodnictwo i sadownictwo były pasjami ojca Renatusa, który wraz ze swoimi podopiecznymi dbał o porządek na terenie lecznicy, ale także hodował rzadkie rośliny. Mieszkał w położonym na tyłach zakładu Domu Ogrodnika, dzisiejszym budynku administracyjnym szpitala, a wcześniejszej siedzibie oddziału dziecięcego.

Poza opieką nad niepełnosprawnymi Bonifratrzy trudnili się w swoim zakładzie także prowadzeniem domu starców, hospicjum dla nieuleczalnie chorych i przytułka dla ubogich. W ich dyspozycji znajdowali się zatrudnieni w lecznicy ortopeda, internista i chirurg.

Po roku 1945 niemieccy bracia opuścili namysłowski konwent. Ich miejsce zajęli Polacy, pod kierownictwem przeora, Ojca Aleksego (Wincentego Florczaka). W połowie 1947 r. pracę rozpoczął Zakład Leczniczo-Opiekuńczy dla Epileptyków, będący wówczas jedyną tego typu placówką w kraju. Przebywało w niej nawet do 200 wychowanków, w wieku od 5 do 25 lat. Zakład zlikwidowano na początku lat 50., po wytoczeniu zakonnikom procesu o niegospodarność, malwersacje finansowe, znęcanie się i wykorzystywanie seksualne podopiecznych. Od tej pory, aż do roku 1956 funkcjonował przy ul. Oleśnickiej Wojskowy Szpital Garnizonowy.

W 1956 r. WSG przekazał władzom cywilnym budynki oraz część wyposażenia szpitalnego, w celu urządzenia w nich szpitala powiatowego. Jeszcze w tym samym roku Szpital Powiatowy im. Janusza Korczaka został przeniesiony z gmachu stojącego na rogu ulic Józefa Piłsudskiego i Adama Mickiewicza na ul. Oleśnicką. Obecnie stanowi Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej, kierowany przez spółkę akcyjną Namysłowskie Centrum Zdrowia.

W 1991 r. zespół szpitalny przy ul. Oleśnickiej wpisany został do Rejestru Zabytków Województwa Opolskiego. W myśl zapisu w skład zabytkowego kompleksu wchodzą: gmach szpitalny, kaplica-prosektorium, budynek administracyjny, drewniana altana, wolnostojący magazyn, ogrodzenie z bramą oraz założenie parkowe wraz z drzewostanem.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Mateusz .

Rodzaj: budynek użyteczności publicznej

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_16_BK.52997