Rogatka Wrocławska - Zabytek.pl
Adres
Kalisz, Śródmiejska 36
Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. Kalisz, gm. Kalisz
Do dziś zachowała się tylko ta ostatnia, zlokalizowana u zbiegu obecnych ulic: Śródmiejskiej, Górnośląskiej, Nowego Światu i Harcerskiej.
Nie jest to jednak pierwotny obiekt rogatki, który powstał przy wjeździe od strony Wrocławia. Pierwszy budynek rogatki wrocławskiej powstał w 1821 roku według projektu architekta Sylwestra Szpilowskiego, razem z budynkiem rogatki rypinkowskiej. Obiekt przylegał do muru otaczającego podwórze klasztoru reformatów.
W związku z utworzeniem przejścia granicznego między Prusami i Królestwem Polskim w Szczypiornie, konieczne było uregulowanie ulicy Wrocławskiej oraz jej przebudowa poprzez podniesienie poziomu i wybrukowanie nawierzchni. Przedsięwzięcie to o wymagało rozbiórki istniejącej rogatki wrocławskiej, a także cofnięcia w stosunku do osi ulicy murowanego parkanu klasztoru reformatów. W 1826 roku budynek rogatki rozebrano.
Nowy budynek rogatki wrocławskiej ulokowany został po przeciwnej stronie ul. Wrocławskiej. Powstał w latach 1827-1828 w oparciu o projekt Franciszka Reinsteina, mocno jednak zmieniony przez Radę Budowlaną w Warszawie.
Budowla wzniesiona została na planie kwadratu w typie greckiej „templum in antis” tzn. wnętrze poprzedza ujęty przedłużeniem ścian bocznych, wgłębny portyk wsparty na czterech kolumnach doryckich z piaskowca, który tworzy elewację frotową. Trzy elewacje boczne są jednakowe – gładkie, płasko boniowane z prostokątnym oknem pośrodku. Sześcienna bryła budynku ma czterospadowy dach namiotowy, pokryty blachą „na rąbek. Jest to najbardziej klasyczny i surowy w formie budynek w stylu klasycystycznym w Kaliszu.
Na początku XX w. przy rogatce wrocławskiej umieszczono wagę miejską. Wraz z rozwojem przestrzennym miasta rogatka utraciła pierwotną funkcję i znalazła się w centrum Kalisza. W okresie międzywojennym w wyglądzie budynku zaszły poważne zmiany. Wówczas w celu zwiększenia powierzchni użytkowej zabudowano portyk obmurowując kolumny budynku. Pod koniec lat 30. zabudowę portyku usunięto. Na początku XXI w. obiekt został zaadaptowany na Cukiernię Na Rogatce.
Ostatnie prace remontowe i konserwatorskie budynku stanowiącego własność Miasta Kalisza wykonano w latach 2019-2020. Od 2020 roku ma tu siedzibę Telewizja Kalisz, której właścicielem jest Fundacja Reakcja.
Budynek dostępny z zewnątrz.
Oprac. Anna Woźniak, Urząd Miasta Kalisza.
Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkowników Anna Woźniak, Waldemar Rusek Rusek.
Rodzaj: budynek użyteczności publicznej
Styl architektoniczny: klasycystyczny
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BK.164029, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_BK.50350