Historia

Ogólną koncepcję założenia pałacowo-ogrodowego dla właścicielki kamienieckiego majątku – księżnej Marianny Orańskiej (ur. 1810, zm. 1883 r.) stworzył w latach 1838-1841 architekt Carl Friedrich Schinkel. Rezydencja wybudowana została w latach 1838-1872 według projektu C.F. Schinkla, ukończona natomiast przez Ferdinanda Martiusa. Budowa kontynuowana była przez syna księżnej Friedricha Wilhelma Nicolausa Albrechta von Preussen (ur. 1837 zm. 1906 r.). On to był inicjatorem budowy rodzinnego mauzoleum na terenie parku przy pałacu. Mauzoleum powstało pod koniec XIX w., a autorem projektu był prawdopodobnie Ferdinand Martius. W 1898 r. pochowana została tu Maria Fryderyka – żona Albrechta Hohenzollerna, następnie on sam oraz trzej ich synowie.

Opis

Mauzoleum wzniesione zostało w północno-zachodniej części parku, przy rezydencji książąt von Preussen na Górze Zamkowej.

Mauzoleum zostało wybudowane w typie greckiej świątyni – prostylosu, w porządku doryckim. Budowla jest murowana z cegły, licowana czerwonym piaskowcem. Wybudowane na niewielkim spadku terenu, na planie prostokąta, z czterokolumnowym portykiem poprzedzonym schodami od południa; kolumny doryckie, o żłobkowanych trzonach i prostych głowicach. Budowla nakryta została dwuspadowym dachem o niskiej strzałce, z trójkątnym frontonem ponad portykiem. Obiegające portyk belkowanie z fryzem tryglifowym.

Wnętrze mauzoleum jest jednoprzestrzenne, rozwiązane dwupoziomowo – w poziomie dolnym sklepiona krypta z symbolicznym sarkofagiem, w poziomie górnym zaaranżowano przestrzeń ekspozycyjną.

Po 1945 r. mauzoleum zostało zdewastowane. Zachowały się częściowo mury obwodowe budowli i portyk. W 2018 r. z inicjatywy Gminy Kamieniec Ząbkowicki mauzoleum zostało odbudowane. W październiku tego roku odbyło się uroczyste otwarcie oraz poświęcenie.

Zabytek dostępny.

oprac. Bogna Oszczanowska, OT NID we Wrocławiu, 23-07-2019 r.