dom z oficynami - Zabytek.pl
Adres
Rzeszów, Jacentego Gałęzowskiego 4
Lokalizacja
woj. podkarpackie, pow. Rzeszów, gm. Rzeszów
Historia
Budynek został wzniesiony na przełomie XIX i XX w. jako kamienica czynszowa z oficynami. Kamienica od czasu powstania pełniła funkcję mieszkalną. Od roku 1994 na parterze budynku, w północnym skrzydle swoją siedzibę ma Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka z Wypożyczalnią wraz z niezależnym wejściem bezpośrednio z ulicy. Elewacja parteru została wtedy nieznacznie przekształcona, wyposażona w okratowania okien. W kwietniu 2009 r. wyremontowano frontową elewację oraz balkony. Remont kominów ponad dachem oraz pokrycia odbył się w roku 2014. Obecnie obiekt stanowi własność Wspólnoty Mieszkaniowej.
Opis
Kamienica usytuowana jest w centrum miasta Rzeszowa, w dzielnicy Śródmieście, w zwartej zabudowie wschodniej pierzei ulicy. W sąsiedztwie znajdują się zabytkowe obiekty tj. kamienica pod nr Gałęzowskiego 1 oraz budynki Starej i Nowej Synagogi.
Wystrój architektoniczny kamienicy stanowią elementy klasycystyczne w duchu historyzującym.
Kamienica została wybudowana na planie prostokąta, z zespołem oficyn od północy i wschodu, jako obiekt częściowo podpiwniczony, dwukondygnacyjny, o prostopadłościennej bryle przekrytej w części frontowej dachem dwuspadowym, nad oficynami dachami pulpitowymi. Budynkowi frontowyemu nadano uklad dwutraktowy z sienią przelotową.
Obiekt został wzniesiony z cegły ceramicznej pełnej. Drewniany dach kamienicy pokryty jest blachą płaską.
Elewacja zachodnia zaprojektowana została jako 9 – osiowa z nieznacznymi pseudoryzalitami po bokach i wejściem pośrodku. Fasadę wzbogacają liczne akcenty wystroju architektonicznego, część parteru boniowana, zakończona gzymsem międzykondygnacyjnym, na piętrze podokienne płaskie płyciny, otwory okienne wspierane na rowkowanych konsolkach zdobią zaokrąglone obramowania z kluczami o podobiznach fauna i meduzy. Na piętrze w osiach skrajnych umieszczono balkony, wspierane na konsolach, ozdobione kutą, ażurową balustradą z geometrycznymi motywami. Elewację frontową wieńczy fryz z festonów kwiatowo-liściowych w równomiernym szyku oraz pełne belkowanie opięte gzymsem koronującym z rytmiczną kostkową dekoracją pod okapem. Elewacja wschodnia pozbawiona jest wystroju architektonicznego.
We wnętrzu zachowała się oryginalna stolarka okienna i drzwiowa stylizowana różnymi elementami (profilowane obramowania, listwy przymykowe drzwi i okien akcentowane przez głowice jońskie oraz ozdobne drewniane supraporty). Stropy w budynku wykonano w różnej technologii: nad piwnicami sklepienie kolebkowe, powyżej stropy drewniane belkowe i dylowane oraz stropy z płyt WPS. W kamienicy znajdują się dwie klatki schodowe, w części frontowej schody zabiegowe ze sklepieniem odcinkowym i niszami na posagi, we wschodnim skrzydle oficyny drewniane schody dwubiegowe z tralkową balustradą. Galeria balkonowa od strony podwórza łączy korpus główny oraz skrzydła oficyn. Wejścia do części mieszkań w oficynach usytuowane są bezpośrednio z niej. W jednym z pomieszczeń w budynku głównym podłogę zdobi dekoracyjny parkiet. W sieni, która kiedyś była przejezdna zamykana wrotami, zachowały się cegły ceramiczne na posadzce ułożone w jodełkę.
Dostęp do zabytku ograniczony. Część tylna, podwórze dostępne częściowo.
Oprac. Patryk Kornaga, OT NID Rzeszów, 03-07-2019 r.
Rodzaj: budynek mieszkalny
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_18_BK.12717, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_18_BK.208988