XVII w.

Historia

Wieś Skrzynka wzmiankowana w 1353 r., w 1360 r. parafialna. Sam kościół wymieniony w 1384 r., w latach 1571-1623 użytkowany przez protestantów. Przez nich zbudowany przed 1591 r. obecny, murowany kościół z szerokim i płytkim prezbiterium, szeroką, krótką nawą, masywną, krępą wieżą i z zaokrągloną przybudówką (z lożą patronacką) przy prezbiterium. Z tej fazy sklepienie zakrystii. W 1623 r. kościół oddany katolikom, w 1 poł. XVIII w. zbarokizowany. M.in. przebudowana przybudówka z lożą patronacką, nakryta wspólnym dachem wraz z prezbiterium. Wieża, może podwyższona (?), osłonięta nowym, cebulastym hełmem bez prześwitu. Przeprute nowe otwory w elewacjach nawy, wykonany zapewne nowy strop i bardzo prosty wystrój elewacji złożony z podziału ramowego, gzymsowań i skromnych obramień okiennych. Kościół przebudowany też w końcu XVIII w. lub na pocz. XIX stulecia, kiedy nad nawą założony strop z fasetą. Na pocz. XIX w. wykonany portal w wieży. W 2 poł. XIX w. dobudowane kruchty. Ok. 1920 r. wykonane polichromie prezbiterium i nawy odmienne pod względem charakteru. Polichromia prezbiterium bogatsza formalnie i treściowo, utrzymana w stylu neobaroku łączonego z neorokokiem. Polichromia na podłuczu łuku tęczowego i w nawie wyłącznie dekoracyjna, w stylu historyzmu. Kościół remontowany w 1984 r. Przed 2010 r. przeprowadzony remont nawy, zamalowana w dużym stopniu jej polichromia. Zachowana tylko w niszach okiennych.

Opis

Kościół w Skrzynce orientowany, murowany z kamienia i cegły, tynkowany. Prezbiterium węższe od nawy, nakryte wraz z nią jednym dachem. Rozczłonkowane podziałem ramowym wydzielającym osie okienne. Zwieńczone profilowanym gzymsem koronującym. Okna zbliżone do termalnych. We wnętrzu prezbiterium kamienny, barokowy portal zakrystii. Powyżej dwa prostokątne okna loży patronackiej. Nisze okienne zdobione tablaturą i dekoracją w stylu neorokoka. W tym też stylu podokienne, ornamentowane fartuchy. W oknach witraże. Prezbiterium nakryte sklepieniem kolebkowym z lunetami posadowionym na wspornikach z motywem roślinnym. Ozdobione neobarokowo-neorokokową polichromią z plafonami w profilowanych ramach, połączonych z ornamentem, m.in. kogucim grzebieniem. W plafonach wyobrażono świętych, a w centralnym — Św. Bartłomieja. Do prezbiterium dobudowana dwukondygnacjowa przybudówka z zakrystią na parterze oraz z lożą patronacką na piętrze. Nawa z elewacjami z oknami zamkniętymi łukiem koszowym, zwieńczonymi profilowanym gzymsem koronującym. Okna te, jak i okna prezbiterium i loży patronackiej w listwowych obramieniach. Pomiędzy nawą a prezbiterium półkolisty łuk tęczowy z podłuczem ozdobionym barwnym szlakiem. We wnętrzu nawy nisze okienne dekorowane ornamentem roślinnym. Nawa nakryta stropem z fasetą. W głębi nawy drewniany chór muzyczny z bocznymi ramionami empor, oparty słupach z brzuścami. Balustrada chóru pełna, drewniana. Do nawy dostawiona wieża zachodnia, czworoboczna, pięciokondygnacjowa, dzielona gzymsami, zwieńczona gzymsem koronującym, nakryta bezprześwitowym, cebulastym hełmem. W jej elewacji frontowej główny, tynkowy, późnobarokowy portal, zamknięty łukiem odcinkowym. Wyposażenie kościoła złożone z: architektonicznego, wczesnobarokowego ołtarza głównego (ok. 1650), z dwóch bocznych, neobarokowych ołtarzy (ok. 1860, 4 ćw. XIX w.), z neobarokowej ambony z 2 poł. XIX w. oraz z organów w stylu historyzmu (1880, organmistrz Lux z Lądka). Częściowo zachowana stolarka drzwiowa, barokowa i w stylu neoklasycyzmu.

Zabytek dostępny przez cały rok.

Oprac. Iwona Rybka-Ceglecka, OT NID we Wrocławiu, 12.09.2016 r.