Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Andrzeja - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Andrzeja


kościół pocz. XIX w. Trzebieszowice

Adres
Trzebieszowice

Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. kłodzki, gm. Lądek-Zdrój - obszar wiejski

Kościół par.pw.Św. Andrzeja jest przykładem zmiany stylistycznej w architekturze Ziemi Kłodzkiej na pocz.

XIX w., trwania schyłkowego, późnego baroku i początków neogotyku wprowadzanego na zlecenie właścicieli dóbr jako modny styl.Kościół par. pw. Św. Andrzeja jest przykładem zmiany stylistycznej w architekturze Ziemi Kłodzkiej na pocz. XIX w., trwania schyłkowego, późnego baroku i początków neogotyku wprowadzanego na zlecenie właścicieli dóbr jako modny styl.

Historia

Kościół par. w Trzebieszowicach wymieniony w r. 1269. W 2 poł. XV lub w XVI w. zbudowany kolejny, z zachodnią wieżą z ostrołucznym kamiennym portalem. Zachowana też w otoczeniu kościoła pochodząca z XV w. gotycka wimperga z głową Św. Jana Chrzciciela, stanowiąca zapewne zwieńczenie kościelnej bramy. W czasie reformacji, w latach dwudziestych lub trzydziestych XVI w. ewangelicki, po 1622 katolicki. Przebudowany w 1683, wówczas wczesnobarokowy, z prezbiterium z dwukondygnacjową przybudówką (z lożą patronacką), z wyższą, krótką nawą nakrytą dachem dwuspadowym oraz z wieżą, w dolnej partii gotycką, nakrytą hełmem cebulastym. W latach ok. 1812-1813 r. wzniesiony nowy, obecny, salowy, bez empor, z zachowaniem wieży. Zbudowany wg projektu Franza Knappe z Międzylesia, znanego, ówczesnego, lokalnego budowniczego. Kościół zbudowany w stylu późnego baroku z elementami wczesnego neoklasycyzmu i neogotyku. W tradycji późnego baroku utrzymane: formy artykulacji pośrednie pomiędzy podziałem ramowym a podziałem pilastrami, atektoniczność struktury artykulacji i odcinkowo zamknięte okna. Wczesny neoklasycym widoczny w ogólnym usztywnieniu form architektonicznych, w nakryciu aneksów przy prezbiterium dachami naczółkowymi oraz w formach kanelowanych trzonów pilastrów i lizen. W stylu neogotyku wykonane ostrołuczne okna i portale. Formy neogotyckie narzucone budowniczemu przez właściciela dóbr Josepha von Fürstenberg, zapewne ze względu na modę na ten nowy styl. Kościół odnawiany w 1892 r., kiedy to wykonany nowy, neobarokowy hełm wieży. Z kolei w latach 1903, 1906 i 1910 wystrój wnętrza kościoła odnowiony przez lądeckiego malarza Wilhelma Reinscha i przez rzeźbiarza Aloysa Schmidta. Kościół remontowany również w latach 1963, 1978 i 1985.

Opis

Kościół par. pw. Św. Andrzeja w Trzebieszowicach usytuowany w sąsiedztwie pałacu zwanego Kamienny Dwór lub Zamek na skale, na stoku wzniesienia opadającym ku korytu Białej Lądeckiej. Murowany, tynkowany, orientowany, salowy, z prezbiterium w formie półkolistej absydy. Prezbiterium i nawa z ujednoliconym wystrojem elewacji wykonanym bardzo linearnie, nakryte wspólnym dachem. Elewacje dzielone kanelowanymi pilastrami z impostami wprowadzonymi w belkowanie koronujące. Do prezbiterium dostawione symetrycznie dwie dwukondygnacjowe przybudówki, m.in. z zakrystią i lożą patronacką, nakryte dachami naczółkowymi. Elewacje przybudówek rozczłonkowane kanelowanymi lizenami (elementami podziału ramowego), nad którym profilowany gzyms koronujący. Frontowe elewacje przybudówek zwieńczone trapezowymi szczytami. Okna nawy, przybudówek i kruchty ostrołuczne w listwowych obramieniach. W kruchcie przed wieżą ostrołuczny, uskokowo kształtowany, główny portal kościoła. Wnętrze kościoła przestrzennie i formalnie ujednolicone. Nakryte spłaszczonymi sklepieniami: konchowym nad prezbiterium i kolebkowym z gurtami nad nawą. Ozdobione polichromią z pocz. XX w., architektoniczną, przedstawieniami figuralnymi oraz polichromią dekoracyjną. Wnętrze kościoła rozczłonkowane malowanymi, kanelowanymi pilastrami wspierającymi belkowanie. Na sklepieniu prezbiterium przedstawiona w kolistym plafonie Koronacja Marii, a na sklepieniu nawy — w owalnym plafonie Cudowne rozmnożenie chleba. Obok plafonów wyobrażone postacie świętych. Gurty sklepienne ozdobione motywami roślinnymi a nisze okienne motywem akantu w konwencji malarstwa ludowego. W oknach prezbiterium witraże. Chór muzyczny, dwukondygnacjowy, głęboki, oparty na drewnianych słupach. Zachowany późnogotycki portal w elewacji wieży. Wyposażenie kościoła wykonane w XIX i na pocz. XX w. Późnobarokowo-neoklasycystyczny, architektoniczny ołtarz główny zbudowany w latach 1835-1836. Przekształcony na pocz. XX w. (nowa mensa, tabernakulum, ramy obrazu ołtarzowego). Późnobarokowa ambona zrealizowana w 1835 r., a dwa neorenesansowe ołtarze — w 2 poł. XIX w.

Zabytek dostępny przez cały rok.

Opr. Iwona Rybka-Ceglecka, OT NID we Wrocławiu, 06-09-2016 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: klasycystyczny

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.277708, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.88390