Historia obiektu

Cmentarz założono w 1810 r. Zajmował wówczas ok. 2 ha. Od momentu powstania miał charakter wielowyznaniowy. Odbywały się tu pochówki katolickie i ewangelickie a w 1874 r. powstała kwatera prawosławna. Tereny użytkowane przez poszczególne wyznania nie były nigdy wydzielone ogrodzeniami.

Ogrodzenie otaczające nekropolię powstawało w kilku etapach. Budowa wraz z osadzeniem kutej bramy zakończyła się w 1895 r.

Cmentarz był kilkakrotnie powiększany od strony północnej, ostatni raz w roku 1937. Aktualnie jego powierzchnia wynosi ok. 5 ha. Najstarsze zachowane nagrobki pochodzą z lat 40 XIX w. Na cmentarzu znajdują się mogiły wojskowe, mogiły symboliczne, grobowce rodzinne mi. Szwejcerów (dziedziców Łasku). Przeniesiono tu także w 1942 r. (na polecenie hitlerowców) szczątki dawnych właścicieli miasta i infułatów pochowanych pierwotnie w krypcie kolegiaty NMP. Największym kubaturowo obiektem jest kaplica pw. Św. Franciszka Serafickiego, wzniesiona w 1835 r. z funduszy przekazanych przez oficera napoleońskiego.

Opis obiektu

Cmentarz usytuowany jest w bezpośrednim sąsiedztwie drogi krajowej nr 473 (ul. Warszawska). Położony jest na planie zbliżonym do nieregularnego czworokąta, na piaszczystym wzniesieniu. Zachowała się znaczna część pierwotnego ogrodzenia z bramą główną od południa. Ogrodzenie pełne, w części złożone z przęseł połączonych filarami, wykonane jest z cegieł i kamienia. Oś wyznacza aleja główna, wiodąca przez cały cmentarz. Kwatera ewangelicka umiejscowiona jest za kaplicą, prawosławna znajduje się po prawej stronie alei głównej. Do czasów obecnych przetrwała zaledwie niewielka część pochówków obu wyznań.

Na cmentarzu znaleźć można zabytkowe nagrobki o różnych formach: obeliski, płyty, grobowce, nagrobki wolnostojące, mogiły ziemne. Reprezentują różne style (mi. secesyjny, modernistyczny). Wykonane są z różnych materiałów, jak np. żeliwna, cegły, piaskowca, granitu.

Dostępność obiektu dla zwiedzających. Teren dostępny.

Autor noty: opr. Anna Michalska, OT NID w Łodzi, 04-12-2023 r.