Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Józefa Oblubieńca - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Józefa Oblubieńca


kościół XVII w. Bieliny

Adres
Bieliny, Żeromskiego

Lokalizacja
woj. świętokrzyskie, pow. kielecki, gm. Bieliny

Kościół parafialny św.Józefa Oblubieńca w Bielinach stanowi przykład skromnej budowli nurtu muratorskiego z epoki Wazów, ze zmienioną w XIX wieku w duchu klasycystycznym fasadą zachodnią, udanie wpisując się w tło wiejskiego krajobrazu Ziemi Świętokrzyskiej.

Poprzez zlokalizowanie na wzgórzu, kościół stanowi istotną dominantę w topografii wsi.

Historia

Bieliny należące w średniowieczu i epoce nowożytnej do dóbr biskupów krakowskich (do 1795 r.), były miejscowością graniczną z dobrami benedyktynów łysogórskich. Mieszkańcy Bielin, należeli do parafii w Daleszycach. Zmieniło się to dopiero w XVII w., na skutek wzrostu liczby ludności i coraz większych potrzeb duszpasterskich. W związku z czym, na prośbę Krzysztofa Jóźwika, zwierzchnika warsztatu hutniczego w Kakoninie, biskup Jakub Zadzik dnia 30 października 1637 r., erygował i uposażył świątynię w Bielinach. Kościół parafialny został konsekrowany 14 czerwca 1643 r. przez biskupa Tomasza Oborskiego, sufragana krakowskiego. Ołtarz główny pw. św. Józefa i Macieja konsekrowany był w 1664 r., a trzy ołtarze boczne pw. św. Józefa, Matki Boskiej i św. Walentego w 1670 r. Po pożarze zabudowań kościelnych w 1804 r. odbudowano zniszczone budynki i pokryto dach plebanii nowym gontem. W I poł. XIX w. założono nowy cmentarz parafialny. W latach 1836-1842  kościół został przebudowany, odnowiony i przedłużony ku zachodowi. W II poł. XIX w. wyremontowano ogrodzenie, rozebrano starą zniszczoną dzwonnicę i wymurowano nową. Następnie odnowiono cały kościół wewnątrz i na zewnątrz, a w 1892 r. przeprowadzono remont ołtarza głównego. Na początku XX w. wybudowano obecnie istniejącą plebanię. Generalny remont plebanii i wikariatu rozpoczęto w 1994 r. - przebudowano wnętrza, łazienki, wymieniono okna i podłogi. Następnie wymieniono więźbę dachową, założono nowe pokrycie i odbudowano wieżę na kościele. Budynek kościoła został na nowo otynkowany, pomalowany oraz założono drugie okna. Dokonano także konserwacji i odnowienia wnętrza, w tym ołtarza głównego, posadzki, ławek, nagłośnienia, instalacji elektrycznej oraz zakrystii. Wyremontowano dzwonnicę i przebudowano ogrodzenie, a także wycięto drzewa wokół kościoła i położono nowy chodnik. Wybudowany został również parking dla parafian, oraz schody prowadzące do świątyni. Prace remontowe trwały do 2006 roku.

Opis

Położony w pd. części działki orientowany kościół jest budowlą jednonawową, czteroprzęsłową, z przylegającym od wsch. węższym dwuprzęsłowym prezbiterium, zamkniętym półkolistą absydą. Od pn. do prezbiterium przylega niska, prostokątna zakrystia, a od strony pd. kwadratowa mała kruchta boczna. Wschodnie przęsło nawy ujmują po bokach, dwie symetrycznie usytuowane, kwadratowe kaplice. Świątynię wymurowano z kamienia oraz cegły i w całości otynkowano. Nakrywają ją dachy: dwuspadowy nad nawą główną (z sygnaturką pokrytą cebulastym dachem i latarnią zwieńczoną krzyżem), prezbiterium, dwiema kaplicami i kruchtą oraz pulpitowy nad zakrystią. Wśród skromnych elewacji budowli, wyróżnia się fasada zachodnia z wydzielonym cokołem i trójosiowym ryzalitem, rozczłonkowanym czterema pilastrami, pomiędzy którymi znajdują się figury św. Pawła i św. Piotra. Głowice pilastrów wspierają masywne belkowanie, nad którym widnieje gzymsowany trójkątny przyczółek. Wnętrza kościoła nakrywają kamienne sklepienia: krzyżowo-kolebkowe (w prezbiterium, zakrystii i dwóch kaplicach), żaglaste na grutach (w czterech przęsłach nawy głównej), kolebkowe (w kryptach pod kaplicami); w kruchcie pd. strop drewniany płaski. Wśród elementów wyposażenia wnętrza należy wymienić: w ołtarzu głównym z XIX w., obraz olejny na desce Św. Rodziny z ok. poł. XVII w., dwa ołtarze boczne późnobarokowe z II poł. XVIII w. (w lewym obraz Madonny z Dzieciątkiem autorstwa najpewniej Jana Nepomucena Żylińskiego z I poł. XVIII w., w prawym obraz na blasze Ukrzyżowanie z XVII w).

Zabytek dostępny. Możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym z proboszczem.

Opr. Wioletta Szafarczyk, OT NID w Kielcach, 20-11-2019 r.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Andrzej Kwasik.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  nieznana

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_26_BK.66963, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_26_BK.3035