XX wieku. Wybitny w przykład architektury modernistycznej. Wyjątkowa wartość historyczna ze względu na jego twórcę - arch. Macieja Nowickiego (badaczka jego dorobku, Marta A. Urbańska stwierdzała, że „łączył on w sobie talent twórczy Le Corbusiera z wrażliwością Franka Lloyda Wrighta, dwóch najważniejszych twórców nowoczesnej architektury”).

Historia

W 1936 r. w Augustowie z inicjatywy Ligi Popierania Turystyki odbyła się konferencja w sprawie budowy domu turystycznego, na który to cel uchwałą Rady Miasta przekazano część środków finansowych. Wskazano lokalizację na Białej Górze nad jeziorem Necko. Całość inwestycji oszacowano na 700 tys. zł, których część pozyskano z subwencji rządowej. W październiku 1937 r. firma D. Cieślika rozpoczęła budowę obiektu turystycznego projektu inż. arch. Stanisławy Nowickiej, Macieja Nowickiego i Władysława Stokowskiego. Prace budowlane zakończono na wiosnę 1938 r., montażowe i wykończeniowe 9 lutego 1939 roku. Uroczyste otwarcie „Domu Turysty”, doskonale zharmonizowanego z otaczającym krajobrazem, nastąpiło 27 maja 1939 roku. Hotel odpowiadał ówczesnym standardom (70 pokoi na 100 łóżek, sala dancingowa, bilardy, pokoje brydżowe, własna plaża, garaże, obszerny parking). Obiekt został zmodernizowany w 1982 r. oraz po 2001 roku. Na przestrzeni czasu zmieniała również nazwa obiektu: „Hotel nad Jeziorami” (1939), „Dom Turysty”, ob. „Zajazd Hetman”.

Opis

„Dom Turysty” usytuowany jest na Białej Górze, terenie zalesionym nad jeziorem Necko, przy ul. Sportowej, w pn. części miasta, w pobliżu drogi do Suwałk. Zbudowany jest z cegły palonej, żółtej, z zastosowaniem okładzin z kamienia łamanego. Więźba dachowa krokwiowa, dach dwuspadowy, krokwie wsparte na płatwiach wystają poza lico muru. Budynek na planie prostokąta, z wyraźnym podziałem na część hotelową i restauracyjną. Do elewacji pn.-wsch. dobudowana część mieszcząca biuro. Dwukondygnacyjny, z centralnie usytuowanym wejściem. Wejście do prostego gmachu o rytmicznym układzie okien osłania lekki, falujący daszek, wsparty na wysokich i cienkich słupach. Modernistyczną prostotę i czystość formy przełamano tu także okładając chropowatym kamieniem część elewacji. Ze względu na brak funduszy za zgodą architektów odstąpiono od tynkowania budynku. Elewacja pn.-zach. (od strony jeziora) na pierwszym piętrze wyposażona jest w długi balkon umocowany na betonowych wspornikach. Na elewacji frontowej umieszczona została tablica memoratywna poświęcona arch. Maciejowi Nowickiemu, ufundowana przez mieszkańców Augustowa.

Obiekt dostępny dla zwiedzających.

Oprac. Iwona Górska, OT NID w Białymstoku, 03.10.2014 r.