Wewnątrz na uwagę zasługuje barokowe i rokokowe wyposażenie wnętrza.

Historia

Zduny miasto w powiecie krotoszyńskim, położone ok. 7 km na południowy zachód od Krotoszyna, przy drodze do Wrocławia. Pierwsze wzmianki o parafii pochodzą z XIII, została założona przez biskupów wrocławskich. Kościół par. p.w. św. Jana Chrzciciela w Zdunach, pierwotnie również p.w. św. Jadwigi. Drewniany kościół wzmiankowany w 1421 i 1521 r., został zniszczony w 1656. Odbudowany w 1657 r. W 1672 dobudowano murowaną kaplicę. Obecny kościół wzniesiony w latach 1719-1733 na miejscu pierwotnego, staraniem proboszcza Antoniego Baczewskiego. W 1733 dobudowano kaplicę p.w. Opatrzności Bożej. Gruntownie remontowany m. 1789 a 1830 przez proboszcza Jana Wagnera, kolejny remont 1879, 1910 (remont wieży), 1939-40 (na nowo tynkowany i malowany), 1962, 1993 odnowienie wnętrza.

Opis

Kościół parafialny p.w. św. Jana Chrzciciela w Zdunach usytuowany jest na północny zachód od rynku, na lekko wyniesionym terenie. Wraz z cmentarzem przykościelnym otoczony jest wysokim ceglanym murem opiętym szkarpami, z umieszczona na osi bramą i furtką. Na południowy wschód od zespołu sakralnego położone jest grodzisko wczesnośredniowieczne. Kościół zwrócony jest prezbiterium na zachód. Jest to budynek murowany z cegły, otynkowany. Fundament z cegły i kamienia tworzy wydzielony uskokiem cokół. Nawa trzyprzęsłowa z nieco węższym i niższym, dwuprzęsłowym prostokątnym prezbiterium, przy którym od pd. niewielka zakrystia. Przy nawie od wsch. znajduje się kwadratowa wieża z kruchtą w przyziemiu, od południa przylega kaplica Opatrzności równa długością nawie. Wieża dwukondygnacjowa ujęta w narożach w zdwojone pilastry dźwigające belkowanie, zwieńczona jest hełmem barokowym blaszanym z dwiema latarniami. Wewnątrz ściany rozczłonkowane są pilastrami dźwigającymi gzyms wieńczący. Nawa nakryta jest sufitem z fasetą, w prezbiterium znajduje się sklepienie kolebkowe z lunetami o skromnej stiukowej dekoracji. Prostokątne okna zamknięte półkoliście, od zewnątrz w opaskach tynkowych. Chór muzyczny wsparty na trzech arkadach filarowych, o wklęsło-wypukłym parapecie. Zewnątrz elewacje rozczłonkowane pilastrami dźwigającymi przełamujące się belkowanie; półszczyty nawy od wschodu ze spływami wolutowymi wspartymi na odcinkach attyki, zwieńczonych na krańcach wazonami. Kościół nakryty dachami dwuspadowymi, nad prezbiterium niższy od nawy, zakończony jednopołaciowo.

Wewnątrz na uwagę zasługuje barokowe i rokokowe wyposażenie wnętrza. Ołtarz główny z ok. poł. XVII w. z barokowymi rzeźbami śś. Piotra i Pawła, wczesnobarokowymi rzeźbami aniołów i krucyfiksem w zwieńczeniu z ok. poł. XVII w. W retabulum obraz św. Jana Chrzciciela z 2 poł. XIX w. Ołtarze boczne barokowe i rokokowe, ambona regencyjno-barokowa z 2 ćw. XVIII w. i odpowiadająca jej przyścienna chrzcielnica. W murze otaczającym kościół znajduje się kapliczka z barokową rzeźbą św. Jana Nepomucena oraz neogotycki nagrobek Michała Pawłowskiego, proboszcza Lutogniewskiego.

Zabytek dostępny.

oprac. Beata Marzęta, OT NID w Poznaniu, 16-11-2014 r.