Raczyńskiego, wielkopolskiego patrioty i mecenasa kultury, którego grobowiec ozdobiony spiżowym pomnikiem żony Raczyńskiego, Konstancji, usytuowany jest przy północno-wschodniej ścianie kościoła.

Historia

Parafia została erygowana najwcześniej w XII lub na początku XIII w. na terenie ówczesnej wsi Niezamyśl, wzmiankowana w źródłach pisanych w 1239 r. W 1742 r. staraniem ówczesny właściciel wsi, Mateusz Poniński, lokował na północ od niej miasto Zaniemyśl, do którego wieś Niezamyśl została ostatecznie włączona w drugiej poł. XIX wieku. Pierwotny kościół drewniany znajdował się na terenie obecnego ogrodu plebańskiego (wpisanego 31 maja 1977 r. do rej. zab. pod nr 1768/A jako park-ogród przy probostwie proboszczowski). Rozebrany on został częściowo w 1840 r., a dobudowaną przy nim w 1631 r. murowaną kaplicę oraz zakrystię zburzyli Niemcy w czasie II wojny światowej.

Nowy kościół wzniesiony został w obecnym miejscu w latach 1840-1842 staraniem i nakładem finansowym Edwarda hr. Raczyńskiego z legatu właścicieli Zaniemyśla, Józefa i Laury Jaraczewskich. W 1928 r. dobudowano do prezbiterium przybudówki, a w 1929 r. wyposażono okna w witraże. Świątynia konsekrowana została w 1905 r. przez bpa Edwarda Likowskiego

Opis

Kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca usytuowany jest w południowej części Zaniemyśla, na terenie dawnej wsi Niezamyśl, na południowym krańcu owalnie zamkniętego pierwotnego wiejskiego placu, obecnie ul. Raczyńskiego noszącej cechy alei. Budynek jest orientowany, z prezbiterium skierowanym na południowy wschód. Murowany, licowany czerwoną cegłą na zewnątrz, wewnątrz otynkowany. Wzniesiony na rzucie prostokąta, halowy z wyodrębnionym prezbiterium, z trzema nawami. Więźba dachowa otwarta nad nawami i wsparta na słupach. Nad prezbiterium sklepienie gwiaździste. Fasada z ostrołukowymi wnękami flankowana jest dwiema ośmiobocznymi wieżyczkami. Elewacje są oszkarpowane.

Na zewnątrz kościoła przy jego zach. ścianie usytuowany jest grobowiec Edwarda hr. Raczyńskiego w formie granitowego sarkofagu ozdobionego herbem Nałęcz i tablicami inskrypcyjnymi. Na sarkofagu umieszczony jest spiżowy posąg Hygiei o rysach twarzy Konstancji Raczyńskiej, żony Edwarda odlany w Lauchhammer w 1841 r. wg proj. Alberta Wolffa, który pierwotnie miał zdobić tzw. studnię Hygiei ulokowaną w Poznaniu przy ob. ul. Marcinkowskiego.

Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz. Msze Św. w niedziele o godz. 7.00, 10.00 i 18.00, w dni powszednie o 18.00 (przy czym od uroczystości Bożego Ciała do 31 sierpnia o 18:30), w święta w dni pracy o godz. 10.00 i 18.00.

Oprac. Tomasz Łuczak, 13.10.2014 r.