Historia

Pałac w Zakrzowie wzniesiony został przez hrabiego Larischa w latach 1898-1902. W tym samym okresie założony został również park przypałacowy, w którym posadzono mało spotykane na tym terenie gatunki drzew, takie jak limba, cyprys, tuje, czy jałowce. Od 1912 roku właścicielem pałacu był hrabia Bolko von Haslingen, za którego w Zakrzowie zaczęto uprawiać rośliny zielarskie i rozpoczęto produkcję olejków eterycznych. Po wojnie właścicielami pałacu były: szkoła pożarnicza, szkoła zielarska, PRG Opole (1952-61), Huta Katowice (od 1981). Obecnie w pałacu swoją siedzibę ma Klub Jeździecki Lewada Zakrzów, a na terenie założenia organizowane są m.in. Jeździeckie Mistrzostwa Gwiazd - Lewada Art Cup.

Opis

Pałac otoczony jest terenami ogrodowymi i parkiem. Wzniesiony został przy ulicy Parkowej, która jest równoległa do głównej arterii miejscowości. Pomiędzy pałacem, a drogą znajdują się budynki gospodarcze. Zbudowany został na planie wydłużonego prostokąta z ryzalitami narożnymi i trójbocznym ryzalitem środkowym na osi. Od strony elewacji frontowej (zachodniej) ryzalit środkowy poprzedzony jest portykiem, zaś od strony elewacji ogrodowej (wschodniej) na osi znajduje się taras z reprezentacyjnymi schodami. Budynek jest murowany z cegły i otynkowany ze skromnym zdobieniem elewacji w formie prostych opasek wokół otworów okiennych i zredukowaną dekoracją ramową. Zgodnie z zachowaną dokumentacją zdjęciową partia przyziemia była boniowana, podobnie jak i wszystkie pilastry, a okna dekorowane były fartuszkami i kartuszami. Wystroju zewnętrznego dopełniały kute attyki na każdym z dachów ryzalitów. Pałac jest trójkondygnacyjny z wysokimi piwnicami i zaadaptowanym poddaszem, dwutraktowy ze znajdującą się na osi sienią, w której mieści się klatka schodowa. Ryzalit środkowy jest trójkondygnacyjny. Budynek pałacu nakryty jest dachami mansardowymi, zaś ryzality dachami czterospadowymi z lukarnami w dekoracyjnych oprawach. Elewacje wschodnia i zachodnia są 7-osiowe z naprzemiennym rytmem ryzalitów i zdwojonych osi okiennych. W elewacji zachodniej centralnym punktem jest, wysunięty przed lico, wsparty na ośmiu kolumnach balkon. W elewacji wschodniej ryzalit podkreślony jest poprzedzającymi go schodami w kształcie litery T, które swym biegiem sięgają aż do narożnych ryzalitów. Elewacja południowa jest trójosiowa, a północna dwuosiowa. Otwory okienne są zróżnicowane, od prostokątnych poprzez zamknięte łukiem pełnym w ryzalicie środkowym po owalne w drugiej kondygnacji ryzalitu. Wnętrza pałacu na przestrzeni lat zostały przekształcone. Obecnie dół pałacu zajmują pomieszczenia biurowe, a na piętrze znajdują się pomieszczenia mieszkalne.

Zabytek dostępny z zewnątrz. Możliwość noclegu http://www.kjlewada.pl/

Oprac. Aleksandra Ziółkowska, OT NID w Opolu, 3.08.2015 r.