kościół parafialny pw. Najświętszej Rodziny - Zabytek.pl
Adres
Zakopane, Krupówki 1a
Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. tatrzański, gm. Zakopane
Zaprojektowany został przez architekta Józefa Piusa Dziekońskiego. Posiada wysokie wartości architektoniczne i artystyczne.
Historia
Projekt kościoła par. w Zakopanem opracował warszawski architekt Józef Pius Dziekoński w 1876 roku. Dokumentację sfinansował i podarował parafii doktor Tytus Chałubiński. Budowę świątyni rozpoczął ksiądz Józef Stolarczyk. Budowę rozpoczęto 12 VIII 1877 roku. Prace murowe, pod kierunkiem majstra Uznańskiego, rozpoczęto w październiku. Budowa przebiegała dość powoli, z uwagi na trudności finansowe. W 1880 roku wzniesiono fundamenty, przez następne 13 lat budowano ściany. Po śmierci księdza J. Stolarczyka, budowę kontynuował ksiądz Kazimierz Kaszelewski. Prace ostatecznie ukończono w 1896 roku. W latach 1895-1896 Stanisław Witkiewicz zaprojektował m.in. 2 ołtarze do bocznych kaplic, witraże, konfesjonały, ławki oraz wystrój kaplicy św. Jana Chrzciciela. W latach 1896-1897 wykonano ołtarz MB Różańcowej (figury wykonał Jan Nalborczyk, ornamenty Wojciech Brzega) oraz wyposażenie kaplicy, belkę tęczową, 12 witraży, 2 konfesjonały, ławki i inne elementy. W latach 1898-1899 wyrównano teren i ogrodzono kościół. W 1899 roku na wieży kościelnej umieszczono zegar. Świątynię poświęcił ksiądz biskup Jan Puzyna 16 IX 1899. W latach 1900-1901 kontynuowano wyposażenie kościoła. W 1903 roku polichromię na sklepieniu nad prezbiterium wykonał Piotr Niziński, uczeń Jana Matejki. W okresie międzywojennym sprawiano kolejne elementy wyposażenia wnętrza. W latach 1986-1988 przeprowadzono konserwację polichromii.
Opis
Kościół usytuowany jest na wzniesieniu, na placu, cofnięty w stosunku do ulicy Krupówki. Na plac przykościelny prowadzą wysokie, kamienne schody. Od strony południowej otoczony metalowym ogrodzeniem, od wschodu i północy kamiennym murem, w którym 14 kaplic i grota Matki Boskiej z Lourdes. Kościół orientowany, trójnawowy, z węższym prezbiterium zamkniętym półkoliście. Od frontu czteroboczna wieża, przy której okrągłe wieżyczki komunikacyjne sięgające wysokości dachu. Do naw bocznych przylegają symetrycznie kaplice, zamknięte trójbocznie - od północy MB Różańcowej, od południa Najświętszego Serca Jezusowego. Po obu stronach prezbiterium znajdują się prostokątne przybudówki - od północy kaplica św. Jana Chrzciciela, od południa zakrystia. Dach nad nawą główną i prezbiterium jednokalenicowy, dwuspadowy, z sygnaturką w środkowej części kalenicy. Nad nawami bocznym dachy pulpitowe. Wieża i wieżyczki zwieńczone hełmami. Świątynia murowana z kamienia, dachy kryte blachą. W nawach i prezbiterium sklepienie krzyżowe. Ołtarz główny w formie tryptyku. W centrum trzy rzeźby przedstawiające Świętą Rodzinę. W nawach bocznych ołtarze św. Antoniego i św. Andrzeja oraz św. Franciszka i św. Klary. W kaplicy Matki Boskiej Różańcowej ołtarz w stylu zakopiańskim z figurą MB Różańcowej. Kaplica św. Jana Chrzciciela posiada wystrój w stylu zakopiańskim - polichromia z motywami parzenicy, gwiazdy, lelui. W ołtarzu obraz olejny przedstawiający św. Jana Chrzciciela, będący autoportretem Stanisława Witkiewicza.
Zabytek dostępny przez cały rok.
Oprac. Olga Dyba NID OT w Krakowie, 18.05.2015 r.
Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Waldemar Rusek Rusek.
Rodzaj: kościół
Styl architektoniczny: eklektyczny
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.205823, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.403808