Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

karczma Wnuka - Zabytek.pl

Adres
Zakopane, Kościeliska 8

Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. tatrzański, gm. Zakopane

Dom, później karczma „U wnuka” jest jednym z najstarszych drewnianych obiektów położonych przy ul.

Kościeliskiej. Związany był z życiem kulturalnym Zakopanego początku XX wieku. Wybudował go Józef Krzeptowski, brat Jana Krzeptowskiego Sabały.

Historia

Domu wybudowany został około 1848 roku przez Józefa Krzeptowskiego, brata Jana Krzeptowskiego Sabały. Przebudowa miała miejsce około 1870 roku. Prawdopodobnie w tym czasie przebudowano dach, lokując pokoje na poddaszu, doświetlone charakterystycznym „wględem” w połaci południowej oraz oknami w szczytach. Z tego okresu pochodzą także balkony. W latach 70. XIX wieku w budynku otwarto traktiernię, sklep żydowski prowadzony przez Rygelhaupta oraz pokoje gościnne. W 1874 roku Towarzystwo Tatrzańskie urządziło tu pierwsze kasyno. W latach 70. XIX wieku w jednym z pomieszczeń znajdowała się poczta. W 1891 roku architektura domu zainspirowała Stanisława Witkiewicza, gdy projektował pierwszy dom w stylu zakopiańskim - willę „Koliba”. Dom stanowił ośrodek kultury, a bywali w nim m.in. Walery Eliasz, Tytus Chałubiński, Helena Modrzejewska, Karol Estreicher - senior, Mieczysław Pawlikowski, Wincenty Witos, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Władysław Orkan, Jan Kasprowicz, gen. Józef Haller. W 1904 roku, w ówczesnej karczmie powstał Związek Górali pod Opieką Błogosławionego Andrzeja Boboli, który później przekształcił się w Związek Podhalan. W 1907 roku wnuczka Józefa Krzeptowskiego wyszła za mąż za Jana Wnuka, lwowskiego restauratora, który przybył do Zakopanego, by gotować dla Henryka Sienkiewicza. Od 1907 roku Józefa i Jan Wnukowie prowadzili własną restaurację, połączoną z karczmą. Restauracja szybko zdobyła renomę i licznych klientów, gdyż Jan Wnuk terminował m.in. u Foyeta w Paryżu. Karczma zaś od początku stała się ulubionym miejscem górali z całego Podhala.  W tym domu, na górze mieszkali Jan i Józefa Wnukowie. Tu urodziło się ich sześcioro dzieci, m.in. Włodzimierz Wnuk - pisarz, autor wielu książek o tematyce podhalańskiej (zm. w 1992 roku). Z tym domem przez wiele lat związana była córka Włodzimierza Wnuka, Joanna Wnuk-Nazarowa, profesor krakowskiej Akademii Muzycznej, długoletnia dyrektorka Filharmonii Krakowskiej i minister kultury i sztuki w rządzie Jerzego Buzka. W 1955 roku przeprowadzono remont polegający m.in. na wymianie pokrycia dachowego gontowego na blachę, częściowej wymianie stolarki okiennej i drzwiowej. W latach 1985-1991 wykonano podpiwniczenie budynku oraz nowe zaplecze gastronomiczne i sanitarne. Obecnie mieści się tu restauracja „U Wnuka”.

Opis

Obiekt położony jest po północnej stronie ulicy Kościeliskiej, niedaleko „Starego” kościoła. Wzniesiony jest na rzucie prostokąta, parterowy z mieszkalnym poddaszem, pierwotnie o dwutraktowym układzie pomieszczeń. Nakryty jest dachem dwuspadowym, z „wględem” w połaci południowej. W szczytach okna oraz drewniane balkony. Pod „wględem” napis Restauracja Jana Wnuka. Jest to budynek drewniany, wzniesiony w konstrukcji zrębowej. Więźba dachowa krokwiowo-jętkowa, połacie kryte blachą (pierwotnie gontem). Elewacja frontowa symetryczna, z wejściem na osi. Z detali architektonicznych zachowane dekoracje szczytów. Wewnątrz drewniane, fazowane stragarze.

Zabytek dostępny z zewnątrz przez cały rok, wewnątrz w godzinach otwarcia restauracji.

Oprac. Olga Dyba NID OT w Krakowie, 03.06.2015 r.

Rodzaj: karczma

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.190328, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.413224