Krótki opis

Hala Stulecia we Wrocławiu, kamień milowy w historii architektury żelbetowej, została wzniesiona w latach 1911-1913 przez architekta Maxa Berga. Hala w rzucie ma kształt symetrycznego czteroliścia z ogromnym okrągłym pomieszczeniem centralnym, nakrytym żebrową kopułą zwieńczoną latarnią. Jej wnętrze może pomieścić do 10 000 osób.

Hala Stulecia to wybitny przykład wczesnego modernizmu i innowacyjnego wykorzystania konstrukcji żelbetowych w budownictwie. W momencie budowy była to największa wzniesiona dotychczas kopuła z żelbetu na świecie. Odegrała znaczącą rolę w stworzeniu nowego rozwiązania technologicznego o wysokiej wartości estetycznej, które stało się ważnym punktem odniesienia w projektowaniu przestrzeni publicznych oraz w dalszej ewolucji tej technologii. Budynek nawiązuje do form historycznych, a zarazem jest pionierskim dziełem odpowiadającym na kształtujące się potrzeby społeczne, które obejmowały funkcje takie jak: sala zgromadzeń, sala widowiskowa, przestrzeń wystawiennicza czy miejsce wydarzeń sportowych. Budowla stanowi znaczący przełom w historii współczesnej architektury.

Tereny Wystawowe, których głównym elementem jest zlokalizowana na przecięciu głównych osi kompozycyjnych Hala Stulecia, stanowią integralną całość przestrzenną. Zostały one zaprojektowane wspólnie przez Maxa Berga i Hansa Poelziga. Po zachodniej stronie Hali Stulecia znajduje się monumentalny plac wzorowany na starożytnym forum, poprzedzony wzniesioną w 1925 r. kolumnadą wejścia głównego. Po północnej stronie placu mieści się Pawilon Wystawy Historyczno-Artystycznej, znany pod nazwą Pawilonu Czterech Kopuł, wzniesiony w latach 1912-1913 wg projektu Hansa Poelziga. W północnej części Terenów Wystawowych znajduje się betonowa pergola otaczająca staw. Od Hali Stulecia oddziela ją budynek mieszczący restaurację z otwartym tarasem.

W projekcie Terenów Wystawowych połączono nowe elementy z południową częścią XIX-wiecznego Parku Szczytnickiego, wykorzystaną do prezentacji tematycznych ekspozycji ogrodowych, których przykładem jest Ogród Japoński oraz czasowej Wystawy Sztuki Cmentarnej, której pozostałością jest XVIII-wieczny drewniany kościół, przeniesiony tu z Górnego Śląska w 1912 roku.

Kryterium (i): Hala Stulecia we Wrocławiu to przykład kreatywności i innowacji w zakresie rozwoju technologii budowy wielkoprzestrzennych konstrukcji żelbetowych. Hala Stulecia zajmuje kluczową pozycję w ewolucji metod wzmacniających w architekturze i stanowi jeden z punktów kulminacyjnych w historii zastosowania metalu we wzmacnianiu konstrukcji.

Kryterium (ii): Hala Stulecia to pionierskie dzieło inżynierii i architektury modernistycznej, odzwierciedlające istotną wymianę wpływów na początku XX w., stanowiące kluczowy punkt odniesienia w późniejszym rozwoju konstrukcji żelbetowych.

Kryterium (iv): Stanowiąca część wrocławskich Terenów Wystawowych Hala Stulecia to wyjątkowy przykład modernistycznej architektury rekreacyjnej, która służyła wielu celom, od organizacji konferencji i wystaw, poprzez koncerty, po spektakle teatralne i operowe.

Strona UNESCO WHC