Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

Nowa Giełda - Zabytek.pl

Nowa Giełda


budynek użyteczności publicznej 1865 r. Wrocław

Adres
Wrocław, Krupnicza 15

Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. Wrocław, gm. Wrocław

Budynek giełdy o pałacowo zamkowym charakterze, łączący w sobie cechy neogotyku i neorenesansu.

Historia

W 1863 r. rozpisano pierwszy we Wrocławiu otwarty konkurs architektoniczny na nowy budynek giełdy. Zwycięzcą został Karl Lüdecke, który nadesłał 2 lub 3 prace (neogotyckie i neorenesansowe). Zrealizowany w latach 1864-67 projekt stanowił wypadkową wszystkich jego propozycji. W niezmienionym kształcie budynek przetrwał do roku 1928, kiedy to zdecydowano się przebudować wnętrza, nadając im nowocześniejszy wygląd. Autorami przebudowy byli Heinrich Lauterbach i Herbert Eras, którzy zaproponowali nowy strop, modernistyczny wystrój sali głównej i kilku pomieszczeń oraz rozbudowę zachodniej części budynku. Od 1945 r. budynek był własnością milicyjnego klubu sportowego Gwardia. W 1952 r. przebudowano go na halę sportową.

Opis

Budynek usytuowany w reprezentacyjnym punkcie miasta, murowany, z cegły, tynkowany w sposób imitujący boniowanie, trzykondygnacyjny (attyka kryje od pd. 4. kondygnację), podpiwniczony. Założony na planie kwadratu, z prostokątną salą giełdową otoczoną galeriami, zajmującą środkową część gmachu. W elewacji frontowej (od ul. Krupniczej) pięcioprzęsłowy portyk wgłębny z wejściem głównym, flankowany płytkimi ryzalitami. W elewacji pd. (od str. promenady) w parterze ciąg portres fenetres, zwieńczony na osi balkonem na wspornikach, z maswerkową balustradą rozciągniętą na całej szerokości elewacji. Naroża gmachu i ryzalitów zwieńczone ośmiobocznymi, nadwieszonymi wieżyczkami z maswerkową balustradą. Otwory okienne zamknięte ostrołucznie, w ostatniej kondygnacji prostokątne w ostrołucznym obramieniu. Elewacja pn. pozbawiona jest dekoracji architektonicznej, pozostałe elewacje zdobią ornamenty i rzeźby tworzące bogaty program ikonograficzny, poświęcony gł. gałęziom gospodarki śląska (m. in. piaskowcowe personifikacje rolnictwa, handlu, pasterstwa i żeglugi, autorstwa Karla Kerna oraz alegorie hutnictwa, górnictwa, herb Wrocławia, Śląska i Prus, atrybuty przemysłu i handlu, data budowy i ozdobne ornamenty wykonane przez Hermanna Michaelisa).

Obiekt dostępny.

oprac. Teresa Przydróżna, OT NID we Wrocławiu, 20-11-2015 r.

Rodzaj: budynek użyteczności publicznej

Styl architektoniczny: inna

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.80642, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.177273