Jego obecna funkcja muzealna umożliwia zapoznanie się nie tylko ze zbiorami Muzeum Etnograficznego, ale daje także możliwość poznania rzadkiej i oryginalnej drewnianej wewnętrznej konstrukcji.  

Historia

Rola transportu wodnego w historii i rozwoju Włocławka lokowanego w 1255 roku przez księcia kujawskiego Kazimierza I decydowała o budowie w pobliżu Wisły obiektów o funkcjach magazynowych. Jednym z nielicznych tego typu przykładów na terenie miasta jest spichlerz przy Bulwarach Józefa Piłsudskiego. Murowany budynek został wzniesiony przed 1848 rokiem, według projektu Franciszka Turnelle'a miejskiego architekta Włocławka. Swoje funkcje magazynowe i przeładunkowe pełnił przez ponad 100 lat. W latach 1980-1985 do szczytowej elewacji południowej został dobudowy nowy, nieznacznie wyższy budynek o formach architektonicznych nawiązujący do historycznego spichlerza. Obszar na którym zlokalizowany jest wiekowy spichlerz, po stronie północnej sąsiadował z drewnianym spichlerzem, który uległa spaleniu w 1862 roku. W trakcie końcowych prac budowlanych przy nowszym budynku w połowie lat 80. XX w., stary spichlerz został  odrestaurowany i wyremontowany z przeznaczeniem na funkcje muzealne. W październiku 1986 roku jego wnętrza zaczęły pełnić funkcje ekspozycyjne Muzeum Etnograficznego we Włocławku. W latach 2011-2012 zostały przeprowadzone prace remontowo-modernizacyjne. Odnowiono elewacje i wymieniono pokrycie dachu.

Opis

Spichlerz usytuowany po wschodniej stronie miasta lokacyjnego we wschodniej, z elewacją północną, frontową skierowaną w kierunku Bulwaru Józefa Piłsudskiego, w strefie nadbrzeżnej rzeki Wisły. Od południa, w przedłużeniu od przesłoniętej pierwotnej elewacji - nowszy budynek muzealny z lat 80. XX wieku skierowany szczytem w stronę ulicy Szpichlernej. Układ kalenicowy obecnie zespolonych ze sobą dwóch budynków, w układzie północ-południe. Budynek murowany, otynkowany, trzykondygnacyjny z użytkowym poddaszem, na wysokim cokole w układzie osiowym północ-południe nakryty dachem dwuspadowym pokrytym dachówką ceramiczną. We wschodniej połaci dachu, w części północnej duża lukarna z dwoma prostokątnymi oknami z jednospadowym dachem będącym przedłużeniem przekrycia nad spichlerzem. Elewacja północna, szczytowa - frontowa - pięcioosiowa przy Bulwarach Józefa Piłsudskiego 9. Strefa parteru zaakcentowana dwoma prostokątnymi otworami drzwiowymi,  ujętymi prostymi opaskami z progami na linii cokołu zamkniętymi drewnianymi jednoskrzydłowymi drzwiami. Po bokach mniejsze prostokątne okna bez opasek. Analogiczne w górnych kondygnacjach przesłonięte drewnianymi okiennicami. Elewację wieńczy trójkątny szczyt w prostej opasce, w którym trzy otwory okienne. W strefie cokołu, od strony zachodniej otynkowany mur z tablicą informacyjną Muzeum Etnograficznego, z metalowym skrzydłem bramy (brama dwuskrzydłowa) przed wewnętrznym dziedzińcem. Elewacja zachodnia - pięcioosiowa, na pierwszej osi od północy prostokątny otwór drzwiowy w prostej opasce. Otwory okienne analogiczne do elewacji północnej. Wzdłuż elewacji wewnętrzny dziedziniec. Elewacja wschodnia - czteroosiowa o analogicznych podziałach jak elewacja zachodnia. W strefie podokapowej elewacji wschodniej i zachodniej profilowany gzyms. Elewacja południowa przesłonięta większym budynkiem muzeum z częściowo przestającym fragmentem szczytu ponad kalenicę spichlerza. Wnętrza jednoprzestrzenne z drewnianymi stropami wspartymi na drewnianych słupach z mieczami skomunikowane klatką schodową, w części północnej.  

Zabytek dostępny, możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.

Oprac. Krzysztof Bartowski, Pracownia Dokumentacji, Popularyzacji Zabytków i Dziedzictwa Narodowego, Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy, 19.12.2014 r.  

Bibliografia

• Katalog zabytków sztuki w Polsce, t.11,  z. 18, Warszawa 1988, s. 100.
• Boczarski J., Dzieje Włocławka: kronika wydarzeń w latach 1970-2005. cz. 1, Włocławek 2006, s. 20.
• http://www.muzeum.wloclawek.pl/pl/infopage.php?id=6