Historia

Istnienie parafii w Wilkowie Średzkim potwierdzone zostało po raz pierwszy w 1325 roku.

Obecnie istniejący kościół wzniesiony został ok. 1400 r. i pierwotnie posiadał murowaną wieżę od zachodu, zburzoną zapewne po połowie XVIII wieku. Użytkowany przez protestantów w czasie reformacji, został rekatolicyzowany w 1654 r. jako filialny parafii w Chmielowie. Świątynia na przełomie XIX/XX w. otrzymała nowe, neogotyckie wyposażenie.

Kościół remontowany w l. 1976-1978 (malowanie wnętrza, i konserwacja gotyckich malowideł), 1984 (malowanie wnętrza i wymiana stolarki okiennej) i 1998 r. (remont dachu i wymiana dachówki).

Opis

Kościół usytuowany w centrum wsi, otoczony cmentarzem ogrodzonym kamienno-ceglanym, tynkowanym murem, wzmocnionym od wewnątrz lizenami; od południa wmurowany sfazowany, piaskowcowy portal zamknięty pełnym łukiem.

Kościół gotycki, orientowany, murowany z kamienia, wewnątrz tynkowany, jednonawowy, z węższym, niższym, dwuprzęsłowym, trójbocznie zamkniętym prezbiterium, do którego przylega od północy prostokątna zakrystia. Przy nawie od południa kruchta na planie prostokąta. Nawa i kruchta nakryte ceramicznymi dachami dwuspadowymi, zakrystia przedłużoną połacią wielospadowego dachu prezbiterium. W nawie i kruchcie stropy; prezbiterium przekryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym, z mocno wyeksponowanymi, kamiennymi żebrami oraz żebrem jarzmowym pomiędzy przęsłami. W zakrystii koleba o podwyższonej strzałce.

Na północnej i północno-wschodniej ścianie prezbiterium zachowane gotyckie malowidła ścienne z ok. 1400 r. i ok. 1500 r. z przedstawieniami: św. Krzysztofa z Dzieciątkiem Jezus, Sądu Ostatecznego z Chrystusem jako Sędzią na tęczy (interpretowany też jako Pokłon Trzech Króli) oraz św. Jana Ewangelisty i Marii.

W wyposażeniu kościoła neogotycki ołtarz główny, ambona i empora organowa z ok. 1900 roku. Ponadto zachowana renesansowa, piaskowcowa chrzcielnica z ok. 1570 r. z barokową nakrywą oraz późnobarokowy konfesjonał z 4 ćw. XVIII w., manierystyczna, figuralna płyta nagrobna († 1621) oraz barokowe epitafia barona Friedricha Wilhelma von Seidlitz (†1796), Henricha von Pförttner und Hellen (†1660) i Hansa Wolfa (†1568).

Zabytek dostępny.

Opr. Beata Sebzda, OT NID we Wrocławiu, 26-10-2017 r.