Stanowi przykład skromnej drewnianej wiejskiej świątyni charakterystycznej dla regionu, otoczonej cmentarzem wiejskim, z grobowcami byłych właścicieli z XIX wieku.

Historia

Pierwszy drewniany kościół powstał w XIII wieku, wkrótce po lokacji wsi. W czasie reformacji świątynia zajęta przez protestantów, którzy zbudowali nowy kościół. Świątynia odzyskana przez katolików w 1666 roku. Nowa lokacja wsi odbyła się po epidemii cholery w 1772 roku nieopodal starej wsi. W 1812 roku miała miejsce budowa obecnego kościoła z fundacji Jana Maurycego Strachwitza, kanonika wrocławskiego. Po II wojnie światowej kościół był wielokrotnie remontowany. Ostatni remont miał miejsce w 2006 roku. Od 2000 roku kościół jest samodzielną parafią.

Opis

Wieś Wielki Buczek usytuowana jest 16 km na południe od Kępna, przy drodze Trzcinica - Rychtal. Kościół zbudowany został na wschodnim krańcu wsi, po południowej stronie drogi wiejskiej. Cmentarz wraz kościołem zajmują plaski teren, o kształcie wydłużonego prostokąta. Na zachód od kościoła usytuowane są groby z XIX wieku. We wschodniej części znajduje się czynny cmentarz. W północno-wschodnim narożu cmentarza postawiono drewnianą dzwonnicę. Wokół granic cmentarza, ogrodzonego drewnianym sztachetowym i betonowym płotem ustawiono współczesne stacje drogi krzyżowej oraz rosną drzewa liściaste i żywotniki.

Wieś Wielki Buczek wymieniana jest po raz pierwszy w Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis, spisanej za czasów biskupa z Wierzbna w latach 1295-1305 pod nazwą Buczek. W średniowieczu wieś należała do biskupów wrocławskich. W XIII wieku ufundowano we wsi pierwszy kościół. Podczas reformacji świątynia została zajęta przez innowierców, którzy zbudowali nowy kościół. Świątynia odzyskana została przez katolików w 1666 roku. Wieś wyludniona przez wojny oraz epidemię cholery, została na nowo lokowana w 1772 r. Wszystkie zagrody starej wsi zostały spalone, a nowi osadnicy nie mieli odwagi w tych miejscach się na nowo budować, przeto wieś lokowano na nowym miejscu. Obecny, drewniany kościół powstał w 1812 r. z fundacji Jana Maurycego Strachwitza, kanonika wrocławskiego i proboszcza namysłowskiego. Właścicielem majątku w Wielkim Buczku od 1845 roku był hr. Henryk von Strachwitz Od 1873 roku Wielki Buczek stał się własnością hrabiego Aleksandra Friedricha Constantin von Mitschke - Collande, który pełnił funkcję starosty ostrzeszowskiego. On to w 1856 roku przeniósł stolicę powiatu z Ostrzeszowa do Kępna, które notowało bardziej dynamiczny rozwój. Okazały, rodzinny grobowiec dziedziców Wielkiego Buczka znajduje się na cmentarzu przykościelnym. W 1894 roku kolonie Szarlota, Okrzyce, wieś i młyn wodny nosiły nazwę „Buczek”. W 1928 roku Wielki Buczek zamieszkiwało 258 mieszkańców, z tego 228 osób było narodowości polskiej, a 30 osób narodowości niemieckiej. Kościół wielokrotnie był odnawiany w okresie po II wojnie światowej. Przez wieki był filialnym dla kościoła pw. Męczeństwa (d. Ścięcia) św. Jana w Rychtalu. Od 2000 roku jest samodzielną parafią.

Drewniany, o konstrukcji zrębowej z wieżą na słup usytuowaną nad nawą od zachodu, na zewnątrz oszalowany. Orientowany, jednonawowy, o nawie na rzucie zbliżonym do kwadratu, z wydłużonym prezbiterium węższym od nawy, zamkniętym wielobocznie. Prezbiterium bez szalunku z widoczną konstrukcją zrębową. Do prezbiterium, od południa przylega zakrystia i niewielka przybudówka. Od zachodu do nawy dostawiono kruchtę. Nawa kościoła wyższa od prezbiterium z wyniesioną czworoboczną wieżą oszalowaną, zwieńczoną hełmem baniastym z latarnią, krytym gontem. Dachy dwuspadowe nad nawą oraz prezbiterium oraz pulpitowe, kryte gontem. Wewnątrz kościoła stropy płaskie z fasetą. Od zachodu znajduje się chór muzyczny wsparty na dwóch drewnianych słupach. Wyposażenie kościoła przeważnie klasycystyczne z XIX wieku. Na wschodniej ścianie prezbiterium znajduje się ludowy krucyfiks. W XIX-wiecznym ołtarzu głównym umieszczono obraz św. Jana Nepomucena.

Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz. Możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu. Bliższe informacje na temat parafii oraz godziny Mszy Św. są podane na stronie parafii i diecezji kaliskiej: www.diecezja.kalisz.pl

Oprac. Teresa Palacz, OT NID w Poznaniu, 07.04.2015 r.