Historia

Parafia w Wałdowie istniała już w 1635 roku. Obecnie, od 2002 r. stanowi filię parafii w Piaszczynie. Istniejący dzisiaj kościół wzniesiono w 1716 roku. W 1957 r. świątynię znacznie przebudowano - dostawiono zakrystię i kruchtę, zmieniono artykulację okien oraz zmodernizowano wnętrze.

Opis

Kościół jest położony na północnej części wsi, na wzgórzu, w zakolu rzeki. Orientowany. Usytuowany na działce w kształcie nieregularnego pięcioboku. W sąsiedztwie kościoła po południowej stronie znajduje się jezioro, po stronie wschodniej i północno-wschodniej - plebania oraz cmentarz, po zachodniej i północno-zachodniej - dolina rzeki oraz porastający jej krawędzie las.

Korpus kościoła wzniesiony jest w konstrukcji ryglowej, fachy wypełnione cegłą, otynkowane. Wieża w konstrukcji słupowo ramowej, ściany wieży oraz szczyt nawy oszalowane deskami.

Nawa kościoła założona jest na rzucie wydłużonego prostokąta, z trójbocznie zamkniętą częścią ołtarzową. Kryta dachem dwuspadowym, w części ołtarzowej trójspadowym. Po stronie zachodniej znajduje się wbudowana w nawę wieża - jednokondygnacyjna, nakryta wysokim, czterospadowym hełmem, pokrytym gontem. Do wschodniej ściany nawy w 1957 r. dobudowano znacznie niższą i węższą od nawy zakrystię, powtarzającą rzut nawy - wydłużony prostokąt, z zamkniętą trójbocznie częścią wschodnią. Do zachodniej ściany wieży w tym samym roku dostawiono parterową kruchtę, nakrytą dwuspadowym dachem. Główne wejście do budowli usytuowane jest w kruchcie, boczne w zakrystii.

W elewacjach występują prostokątne otwory okienne, powstałe podczas przebudowy w 1957 r. (pierwotnie usytuowane były w dwóch poziomach). Kościół nie posiada dekoracji architektonicznej, jednak dekoracyjnie oddziałuje szachownica konstrukcji ryglowej oraz skontrastowanie barwy drewna z tynkowanymi polami fach.

Wnętrze kościoła jest jednoprzestrzenne, w 1957 r. zmodernizowane. Zachowały się nieliczne elementy barokowego wyposażenia z 1717 r.: ołtarz główny i ambona, przebudowane w 1957 r. (pierwotny ołtarz kazalnicowy został rozdzielony na ołtarz i ambonę) oraz chrzcielnica i konfesjonał. Ponadto prospekt organowy z XIX w. oraz dzwony z 1625 i 1862 r.

Zabytek dostępny. Kościół otwarty bezpośrednio przed i po nabożeństwach.

Oprac. Beata Dygulska, OT NID w Gdańsku, 01.10.2014 r.