Pochodząca z początku XVI w. świątynia stanowi przykład późnogotyckiego drewnianego budownictwa sakralnego.

Historia

Uszyce po raz pierwszy wzmiankowane były w 1386 r. W 1517 r. dokonano poświęcenia nowo wzniesionego drewnianego kościoła. Podczas wizytacji w 1679 r. odnotowano jego zły stan techniczny, co można łączyć z niewielką liczbą katolików we wsi: na 18 szlachciców jedynie trzech było tego wyznania. W tym czasie wieś była własnością rodu Frankenbergów z Proślic, w 1729 r. jako właściciel występuje Adam Ossorowski, a w okresie międzywojennym rodzina Protatusów. Pod koniec XVII w. do nawy dostawiono wieżę, wówczas kościół został także wyremontowany. W 1970 r. wymieniono m.in. podwaliny oraz pokrycie dachowe.

Opis

Kościół znajduje się w środkowej części wsi, po wschodniej stronie łuku drogi. Jest orientowany, otoczony terenem dawnego cmentarza i straodrzewiem: lipami, dębami, kasztanowcami. Plan kościoła jest złożony ze zbliżonej do kwadratu nawy i takiegoż prezbiterium z trójbocznym zamknięciem. Od północy w narożu między nawą i prezbiterium znajduje się prostokątna zakrystia z lożą kolatorską na piętrze, od południa do nawy przylega kwadratowa kruchta a od zachodu - wieża. Loża dostępna jest zewnętrznym wejściem znajdującym się w jej wschodniej ścianie, do którego prowadzą zadaszone schody dwubiegowe z podestem i balaskową balustradą. Czterokondygnacyjna wieża o lekko zwężających się ku górze ścianach kryta jest dachem namiotowym, zakrystia z lożą - dachem czterospadowym, kruchta i nawa dachami dwuspadowymi, a niższe prezbiterium - dachem dwuspadowym z trzema połaciami nad zamknięciem. Przy wschodniej krawędzi nawy usytuowana jest sześcioboczna wieżyczka na sygnaturkę, kryta baniastym hełmem z latarnią zwieńczoną gałką i krzyżem. Całość składa się na urozmaiconą i proporcjonalną bryłę. Kościół wzniesiony został w konstrukcji zrębowej, wzmocnionej lisicami, a niepowiązana z nim konstrukcyjnie wieża - w konstrukcji słupowej, z usztywnieniami. Dachy obite są gontem, hełm nad wieżyczką pokryty jest blachą, elewacje oszalowano deskami w układzie pionowym. Otwory okienne i drzwiowe umieszczone są w belkowych odrzwiach, których nadproże jest łukowo wycięte w dolnej części. Kształt otworów okiennych jest zróżnicowany, większość okien jest zamknięta łukiem płaskim, w prezbiterium znajdują się dwa okrągłe okienka, w zakrystii prostokątne, wypełnione kutymi kratami z tzw. zadziorami. Wewnątrz nad prezbiterium znajduje się pozorne sklepienie kolebkowe z płaskimi odcinkami stropowymi, pozostałe stropy płaskie, nad nawą z listwami tworzącymi pseudokasetony. Stropy pokrywa ornamentalno - roślinna polichromia. Prosty chór muzyczny z barokowym prospektem organowym wsparty jest na dwóch słupach. Belka tęczowa prosta, z wycięciami w górnej części i grupą Ukrzyżowania z XVII w. W skład wyposażenia wchodzą m.in. architektoniczny ołtarz główny z ok. poł. XVII w. oraz skromniejszy w formie, również architektoniczny ołtarz boczny z k. XVII w. Przy bocznych ścianach prezbiterium znajdują się dwa retabula ołtarzowe: południowe z ok. poł. XVII w., dwukondygnacyjne, z wycinaną dekoracją małżowinowo - chrząstkową oraz obrazami; północne regencyjne, o owalnym kształcie. Dzwon kościelny odlany został w 1600 r. we Wrocławiu w pracowni Jakuba Götza we Wrocławiu.

Z zewnątrz ogólnodostępny, wnętrza dostępne podczas nabożeństw lub po uzgodnieniu z księdzem proboszczem.

Oprac. Ewa Kalbarczyk-Klak, NID OT/Opole, 23.09.2014 r.