Pod względem kompozycji i kostiumu architektonicznego jest kontynuacją szlacheckiego nowożytnego majątku miejskiego, co wyraża się poprzez zachowanie w obrębie parku dworskiego otoczonego fosą i wyniesionego miejsca po dawnym dworze obronnym i podkreślenie związku z nim poprzez usytuowany tam murowany monumentalny spichlerz.

Historia

Miasto Tuliszków zostało lokowane przed 1459 rokiem. Od XIV do XVI w. stanowiło własność rodu Zarębów, w następnych wiekach — Opalińskich i Konarzewskich (XVII w.), Zamoyskich (XVIII w.) i Mycielskich. Pożary w latach 1884 i 1911 niemal całkowicie zniszczyły jego zabudowę mieszkalną.

Dwór został wzniesiony w 1. poł. XIX w. przez ówczesnego właściciela Tuliszkowa, Franciszka Mycielskiego, najprawdopodobniej na miejscu pierwotnej rezydencji szlacheckiej. Ostatnim przedwojennym właścicielem majątku był Ludomir Puławski, właściciel pobliskiego Grzymiszewa. Dwór w Tuliszkowie zamieszkiwał wówczas jego syn, Lucjan. Po II wojnie światowej majątek został przejęty przez Skarb Państwa. Początkowo w dworze mieściły się biura Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” oraz mieszkania. Od 1992 r. stanowi siedzibę Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury. Spichlerz wzniesiony został około 1830 roku na miejscu dawnego dworu obronnego. Park dworski założony został współcześnie z dworem.

Opis

Miasto Tuliszków położone jest w odległości ok. 15 km na pd. od Konina przy drodze prowadzącej z Konina do Turku. Założenie dworskie Tuliszków-Zadworna położone jest po wsch. stronie tej drogi. W części zach. rozległego parku usytuowany jest dwór, pełniący obecnie funkcję domu kultury. Na pn. wsch. od niego na niewielkim wzniesieniu wydzielonym od parku pozostałościami fosy wznosi się murowany spichlerz.

Klasycystyczny dwór jest budynkiem murowanym z cegły i otynkowanym, wzniesionym na kamiennym cokole na planie prostokąta, jednokondygnacjowym z użytkowym poddaszem. Dwuspadowy dach pokryty jest papą. Pierwotnie dwutraktowy układ wnętrz jest obecnie przebudowany. Front budynku z wejściem głównym skierowany jest na wschód. Wejście boczne usytuowane jest w ścianie pd., zejście do piwnicy — w zachodniej. Środkowa oś dziewięcioosiowej elewacji frontowej podkreślona została piętrowym ryzalitem z trójkątnym frontonem. Nad wejściem, w górnej części ryzalitu osadzone zostały dwa okna. Analogiczny ryzalit z oknami zamiast drzwi akcentuje środkową oś elewacji zachodniej.

Park użytkowany obecnie jako zieleń miejska zadrzewiony jest równomiernie głównie rodzimymi gatunkami drzew i krzewów. Pierwotnie zapewne krajobrazowy, obecnie zawiera regularne formy, typowe dla zieleni miejskiej. Większe ich zagęszczenie widoczne jest w partii pn. wsch., gdzie na kopcu wznoszącym się na otoczonej fosą wysepce usytuowany jest murowany dwupiętrowy spichlerz, stanowiący niewątpliwie architektoniczną dominantę zespołu. Jest on budynkiem dwupiętrowym, podpiwniczonym, murowanym z cegły i otynkowanym. Nakrywa go czterospadowy dach. Wzniesiony został na planie kwadratu. Wszystkie elewacje zdobione są dwoma płaskimi pilastrami oraz wydzielającymi poszczególne kondygnacje trzema gzymsami, tworzącymi dziewięć pól, w których umiejscowione są prostokątne otwory okienne za wyjątkiem pola środkowego, którego okno ma formę połówki koła. Ponad jedną z elewacji ponadto wznosi się trójkątny naczółek z dodatkowym okrągłym oknem. Lokalizacja spichlerza na miejscu dawnego dworu obronnego oraz jego militarny kostium wydają się nieprzypadkowe i zgodne z romantycznymi intencjami jego budowniczych, nawiązującymi do czasów największej świetności Rzeczypospolitej.

Obiekty dostępne dla zwiedzających z zewnątrz.

Oprac. Tomasz Łuczak, 16.11.2015 r.