dworzec kolejowy - Zabytek.pl
Adres
Trakiszki
Lokalizacja
woj. podlaskie, pow. sejneński, gm. Puńsk
na terenie zaboru rosyjskiego głównie na potrzeby kolei i armii. Ma on swoją proweniencję w drewnianym budownictwie rosyjskim.
Historia
Dworzec został wzniesiony w 1896 r., jednocześnie z budową linii kolejowej. Przeszedł remont na początku l. 80, polegający m.in. na przebudowie części mieszkalnej (zamurowaniu dwóch otworów drzwiowych łączących część mieszkalną z poczekalnią i sienią, wycięcie drzwi wejściowych w elewacji wsch. i dostawienie do niej przybudówki). Kolejny remont miał miejsce w 1990 roku. Od połowy l. 90 dworzec jest nieczynny, został zastąpiony przez nowy, murowany obiekt.
Opis
Dworzec jest położony po wsch. stronie linii kolejowej Suwałki-Šeštokai. Obiekt wzorowany na drewnianej architekturze rosyjskiej.
Budynek parterowy, na rzucie wydłużonego prostokąta, z ryzalitami w dłuższych elewacjach (przed wejściem do poczekalni w ryzalicie wsch. przybudówka z sienią); do elewacji wsch. dostawiona przybudówka mieszcząca sień. Korpus główny jest nakryty dachem czterospadowym, zaś część środkowa, nieco wyższa, mieszcząca poczekalnię - prostopadłym do niego dachem czterospadowym. W połaciach nad krótszymi elewacjami znajdują się lukarny. Przybudówka mieszcząca sień jest przekryta dachem pulpitowym, przedsionek przed ryzalitem wsch. - trójspadowym.
Zbudowany w technice wieńcowej z sosnowych i świerkowych bali zwęgłowanych na jaskółczy ogon, z wykorzystaniem słupów pomocniczych do przedłużenia wieńca. Posadowiony na podmurówce z kamienia łamanego, łączonego zaprawą cementową. Dachy ma kryte blachą ocynkowaną. Ściany są szalowane profilowanymi deskami. Stolarka drewniana; okna ościeżnicowe, dubeltowe, wielokwaterowe z nadślemieniem; drzwi płycinowe, jedno- i dwuskrzydłowe z nadświetlem, niektóre wewnętrzne oszklone. Podłogi deskowe na legarach i betonowe; stropy drewniane belkowe z otynkowaną podsufitką. Ściany wewnętrzne otynkowane. Piece i kuchnie kaflowe. Kominy ceglane.
Elewacje bogato zdobione szalunkiem oraz detalem z wycinanych w deskach elementów. Ściany szalowane w układzie pasowym: do wysokości okien oraz ponad oknami pionowo, pomiędzy oknami poziomo; pasy są rozdzielone listwowymi gzymsami. Pod gzymsem kordonowym znajduje się pas krótkich desek ułożonych pionowo, zakończonych spiczasto. Węgły odeskowane na kształt pilastrów. Analogiczne pilastry ujmują otwory okienne i drzwiowe. W zastępstwie głowic pilastrów ażurowe kroksztyny. Listwa okapowa zdobiona jest motywem kostki, arkadek oraz spiczastych i półokrągłych ząbków. Nadokienniki z wycinanych w ażurowy motyw deseczek, przybitych do listew okapowych. W narożach opasek okiennych - rauty.
Wnętrze podzielone jest na część mieszkalną (płn.) i dworcową. W części mieszkalnej znajduje się sześć pomieszczeń oraz sień w układzie dwutraktowym z wejściem w krótszej elewacji północnej. W części dworcowej wydzielona jest poczekalnia, nastawnia, kasa, bagażownia i sień w układzie amfiladowym. W poczekalni strop wsparty jest na dwóch drewnianych słupach z ozdobnie opracowanymi zastrzałami; wokół słupów zamontowana ławka. Ściany poczekalni prawie do połowy wysokości są obite boazerią z pionowo ułożonych desek.
Obiekt nieużytkowany, dostępny z zewnątrz.
oprac. Aneta Kułak, OT NID w Białymstoku, 23.09.2014 r.
Rodzaj: infrastruktura kolejowa
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
drewniane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_20_BK.60842, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_20_BK.168504