Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

grodzisko, st. 1 - Zabytek.pl

Adres
Szydłów

Lokalizacja
woj. łódzkie, pow. pabianicki, gm. Lutomiersk - obszar wiejski

Obiekt stanowi przykład grodzisk pierścieniowatego.

Usytuowanie i opis obiektu

Stanowisko zlokalizowane jest na piaszczysto-żwirowej kępie położonej na dnie doliny Neru, na lewym brzegu rzeki. Otaczają je podmokłe łąki stanowiące grunty wsi Szydłów, oddalonej o około 400 m na północny wschód od grodziska i zajmującej skraj wysoczyzny na przeciwnym brzegu rzeki. W odległości ok. 40 m na wschód od obiektu przebiega droga łącząca Szydłów z Jerwonicami.

Obiekt noszący lokalną nazwę „Okopy” ma nieregularny obrys oraz wymiary ok. 60 x 90 m. Wały wypiętrzone są na ok. 2 m, wnętrze uległo w efekcie wybierania żwiru znacznej dewastacji, a powstałe wyrobiska zamieniono na wysypiska śmieci. Jest on nieużytkiem porośniętym drzewami i krzewami.

Historia

Obiekt wczesnośredniowieczny, funkcjonujący w IX w. oraz może na początku X w., poprzedzony zapewne nieobronną osadą.

Stanowisko zarejestrowane zostało w 1946 r. w trakcie badań powierzchniowych prowadzonych przez Janinę Kamińską, która określiła je jako osadę wczesnośredniowieczną i oznaczone jako Jerwonice, stanowisko 1. W 1954 r. Jerzy Kmieciński i Tadeusz Poklewski zweryfikowali je jako wczesnośredniowieczne grodzisko leżące na gruntach wsi Szydłów. W czasie badań powierzchniowych prowadzonych w 1981 r. w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski, w jego miejscu pomyłkowo wprowadzono dwie osady obronne nazwane mianem: Jerwonice, stanowisko 2 i 3.

Stan i wyniki badań

W 1954 r. Tadeusz Poklewski i Janusz Wieczorek sporządzili plan warstwicowy grodziska. W 1960 r. pierwszy z nich podjął badania wykopaliskowe, które doprowadziły do wstępnego rozpoznania obiektu. W 2005 r. badania wykopaliskowe grodziska przeprowadził Błażej Muzolf z Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. W ich trakcie wykonano trzy wykopy o łącznej powierzchni 70 m2. Ustalono, iż gród założony został zapewne na planie owalu i mierzył prawdopodobnie 77 x 92 m. Otaczała go fosa i wał ziemno-kamienno-drewniany (może w konstrukcji skrzyniowo-przekładkowej z obustronnym licowaniem kamieniem), mający u podstawy ok. 12 m. Natomiast we wnętrzu nie stwierdzono ani obecności intensywnej warstwy kulturowej, ani nie natrafiono jednoznaczne obiekty. Badania przyniosły także podstawową wiedzę o chronologii obiektu, który wzniesiono w IX w., zaś kres jego istnieniu położył pożar mający miejsce u schyłku tegoż stulecia lub na początku X wieku. W 2013 r. nieinwazyjne badania obiektu podjęli Jerzy Sikora, Piotr Wroniecki, Piotr Krzysztof Kittel, Łukasz Trzciński i Wiesław Stępień. W ich ramach przeprowadzono archeologiczne badania powierzchniowe, badania geomorfologiczne i geofizyczne, a także wykonano analizę Numerycznych Modeli Terenu sporządzonych na podstawie pomiarów LiDAR oraz analizą zdjęć lotniczych. Prace koncentrowały się na obszarze położonym wokół grodziska. Pozwoliły one na zidentyfikowanie śladów mogących wskazywać na pierwotny zasięg grodu, a także zarejestrowano obecność usytuowanej na pd. od niego osady otwartej. Rozpoznano też środowiskowe otoczenie obiektu.

Zabytek dostępny bez ograniczeń.

Oprac. Janusz Pietrzak, 21.12.2014 r.

Rodzaj: grodzisko

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_10_AR.36875, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_10_AR.1264833