Usytuowanie i opis

Obiekt znajduje się przy drodze we wsi Świniarc, na kulminacji niewielkiego wzniesienia, około 100 m od zachodniego brzegu jeziora Zwiniarz.

Historia

Badania archeologiczne pozwoliły wyodrębnić dwie fazy zasiedlenia grodziska, przy czym ślady starszej z nich są na tyle nikłe, że nie ustalono miedzy nimi różnic czasowych. Okres funkcjonowania warowni przypadł na XII -XIII w. Pierwotnie grodzisko miało kształt elipsy, a wały je otaczające miały u podstawy wymiary 70 x 90 m. Wysokość wałów od podstawy do korony sięga 12 m, natomiast od powierzchni majdanu grodziska - ok. 3 m. Elementem dodatkowo wzmacniającym walory obronne jest zachowany od strony zachodniej i północno-zachodniej głęboki, polodowcowy wąwóz, określany przez niektórych badaczy jako fosa. W zachowanej partii wałów brak wyraźnego obniżenia sugerującego pozostałość po bramie. Najprawdopodobniej wlot bramny znajdował się we wschodniej części warowni, która została zniszczona w latach 70-tych XX w., w wyniku budowy drogi. Dlatego też obecnie grodzisko ma kształt wydłużonego półkola. Grodzisko w Świniarcu w starszej literaturze znane jest również pod nazwą Łążyn. Po raz pierwszy zostało odnotowane w 1881 r przez Gotfryda Ossowskiego, a w okresie międzywojennym opisał je Władysław Łęga.

Stan i wyniki badań

Pierwsze badania o charakterze weryfikacyjnym przeprowadzone zostały w 1968 r. przez Andrzeja Kolę - UMK w Toruniu. Kolejne badania - sondażowe przeprowadzili w 1990 r. Wojciech Chudziak i Paweł Gurtowski - UMK w Toruniu. W ich wyniku potwierdzona została wczesnośredniowieczna chronologia stanowiska oraz zadokumentowano nawarstwienia majdanu przylegające do wału. W 2005 r., w ramach projektu badań nad wczesnośredniowiecznymi grodziskami pogranicza słowiańsko-pruskiego zrealizowano kolejne badania wykopaliskowe prowadzone przez Kazimierza Grążawskiego z ramienia Muzeum w Brodnicy. Wynikiem tych badań było odsłonięcie pozostałości kamiennego lica wału od strony majdanu. Zarejestrowano również ruchomy materiał zabytkowy w postaci fragmentów ceramiki oraz żelazny toporek i okucie oraz liczne fragmenty kości zwierzęcych i rybie łuski.

Zabytek dostępny.

Oprac. Adam Mackiewicz, 6.12.2014 r.