młyn wodny - Zabytek.pl
Adres
Suchanówko, 1
Lokalizacja
woj. zachodniopomorskie,
pow. stargardzki,
gm. Suchań - obszar wiejski
Obiekt o całościowo zachowanej ryglowej konstrukcji ścian z elementami historycznej stolarki.
Historia
Młyn wodny zbudowany w 1827 r. i należał do młynarza o nazwisku Militz. Był to młyn parterowy, z dwoma kołami młyńskimi (nadsiębierne i podsiębierne) i złożeniami kamieni. Od kon. XIX w. właścicielem młyna była rodzina Bahrdt.
W 1912 r. obiekt został przebudowany: nadbudowano piętro, przekształcono urządzenia wodne oraz zainstalowano turbinę wodną. W okresie międzywojennym zamontowano silnik elektryczny oraz mlewniki walcowe i urządzenia czyszczące.
Po II wojnie światowej młyn został uruchomiony 15.08.1945 r. przez Józefa Paczkowskiego. Od 1950 r. obiekt stanowił własność państwową i działał do
1956 r. Obecnie młyn (z zagrodą) jest własnością prywatną, pełni funkcje mieszkalno-magazynowe.
Opis
Młyn zlokalizowany jest po płd.-zachodniej stronie wsi Suchanówko (ok. 1 km od kościoła), w sąsiedztwie od śródpolnej drogi, posadowiony bezpośrednio po północnej stronie rzeki Rzeczyca. W skład zagrody młyńskiej wchodzą: w/w młyn z przybudówkami, obora i niewielki chlew, garaże - na miejscu niezachowanej stodoły.
Obiekt bezstylowy, wzniesiony w tradycyjnej dla regionu technice ryglowej, o typowym rozwiązaniu funkcjonalnym - łączący pod jednym dachem część produkcyjną z mieszkalną.
Młyn o historycznie przekształconej bryle. Pierwotnie parterowy, nakryty dachem dwuspadowym i częściowo podpiwniczony. Po przebudowie 1912 r. w większości dwukondygnacyjny, nakryty spłaszczonym dachem dwuspadowym, z wystawką frontową. Rzut na planie prostokąta o wymiarach 20,5 x 10 m; front zwrócony w kierunku płn.-zachodnim. Wejścia do budynku umieszczone w ścianach długich. W młynicy strop drewniany, belkowy nagi; w mieszkaniu belkowo-gliniany; w pinnicy ceramiczne - kolbkowe. Więźba krokwiowo-płatwiowa z podporami stolcowymi. Dachy kryte dachówką zakładkową i papą asfaltową.
Sciany obwodowe w konstrukcji ryglowej, z ceglanym wypełnieniem i tynkowanymi polami; szczyty odeskowane. Szkielet konstrukcyjny wykonany z drewna dębowego i sosnowego, tworzy regularną ramę, złożoną z rytmicznie rozmieszczonych słupów, spiętych dwoma poziomami rygli, z zastrzałami na II kondygnacji. Ściany piwnicy murowane, kamienne.
Wszystkie elewacje zaakcentowane „rysunkiem” drewnianego szkieletu konstrukcyjnego, skontrastowanego z bielonymi polami międzyryglowymi. Fasada arytmiczna: parterowo-piętrowa, 6 i 4-osiowa, z odeskowanym szczytem i datownikiem. Elewacje szczytowe dwukondygnacyjne, 1 i 2-osiowe, o ryglowo-deskowym wystroju ścian.
Wnętrze o historycznym rozplanowaniu, ukształtowanym w czasie przebudowy w 1912 r., łączącym część produkcyjną (zachodnią) z mieszkalną (wschodnią). Młynica jednownętrza (od piwnicy po poddasze), a część mieszkalna dwutraktowa na parterze oraz trzytraktowa na piętrze. Z pierwotnego wyposażenia zachowały się dwuskrzydłowe drzwi wejściowe, płycinowe z nadświetlem, o snycersko dekorowanych płycinach oraz czteroskrzydłowe okna ościeżnicowe i krosnowe.
Brak urządzeń młyńskich.
Obiekt dostępny (widoczny) z zewnątrz. Wejście na zagrodę i do wnętrza po uzgodnieniu z właścicielem.
Opac. Waldemar Witek, OT NID Szczecin, 03.11.2014 r.
Rodzaj: młyn
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
szachulcowe
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_32_BK.115954, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_32_BK.426241