kościół parafialny pw. św. Jadwigi - Zabytek.pl
Adres
Staw, 9
Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. słupecki, gm. Strzałkowo
Stanowi przykład drewnianej wiejskiej świątyni charakterystycznej dla regionu.
Historia
Parafia Świętej Jadwigi Śląskiej w Stawie to jedna z 7 parafii leżących w granicach dekanatu strzałkowskiego. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1271 r.. Parafia erygowana około 1320 roku. Obecny drewniany kościół wzniesiony został w 1780 r. na miejscu wcześniejszego, wzmiankowanego w końcu XIV w. W 1854 r. od zachodu dostawiono wieżę. W końcu XIX w. od strony północnej obudowano do nawy kaplicę murowaną rodziny Lutomskich. Restaurowany w okresie międzywojennym. W 2002 r. wyremontowano wieżę.
Opis
Staw to niewielka wieś w gminie Strzałkowo położona ok. 8 km na północny zachód od Słupcy. Kościół p.w. św. Jadwigi usytuowany jest na niewielkim wzniesieniu w zachodniej części wsi, po południowej stronie drogi z Chwałkowic do Wólki. Wokół kościoła rozciąga się teren dawnego cmentarza przykościelnego, otoczony murowanym z kamienia polnego ogrodzeniem. Na teren przykościelny prowadzą od strony północowschodniej i północno-zachodniej murowane schody. Kościół jest budowlą o konstrukcji zrębowej, oszalowaną, wzmocniona lisicami. Orientowany. Jednonawowy, z nieco węższym prezbiterium zamkniętym trójbocznie. Przy nawie od północy znajduje się murowana kaplica Lutomskich a od południa kruchta. Od zachodu do nawy przylega wieża konstrukcji słupowej zwieńczona hełmem z prześwitem. Po północnej stronie prezbiterium znajduje się zakrystia. Dach dwukalenicowy, dwuspadowy, kryty blachą, murowana kaplica kryta dachówką. Nad nawą wieżyczka na sygnaturkę. Wnętrza przykryte stropem. W kaplicy sklepienie krzyżowe. Drzwi od zachodu z kartuszem rokokowym i datą 1854. Na uwagę zasługuje zachowane wyposażenie wnętrza. Ołtarz główny późnorenesansowy, z krucyfiksem z przełomu XVII i XVIII w. i barokowymi rzeźbami biskupów i aniołów, ma zwieńczenie, uszy i mensę rokokowe. Dwa ołtarze boczne rokokowe z rzeźbami aniołów i obrazami św. Jadwigi z pocz. XIX w. i św. Michała z XVIII w. W kaplicy znajduje się późnorenesansowy ołtarz z początku XVII w.; na ścianie - tablica nagrobna Izydora Łukomskiego, poległego w 1848 r. Chrzcielnica rokokowa z rzeźbą pelikana na gnieździe i dwie kamienne kropielnice gotyckie. Warto zwrócić uwagę na dwa witraże w oknach nawy, wykonane przez Marię Powalisz-Bardońską w końcu lat siedemdziesiątych XX w. Na wschód od kościoła stoi dzwonnica drewniana konstrukcji słupowej na podmurówce z cegły, nakryta daszkiem namiotowym.
Dostępność obiektu: dostępny z zewnątrz. Msza św. w niedziele: 11.00 i 16.00; w dni powszednie: 17.00, w święta zniesione: 10.00, 17.00
Oprac. Beata Marzęta, OT NID w Poznaniu, 23.11.2015 r.
Rodzaj: kościół
Materiał budowy:
drewniane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BK.166695, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_BK.93512