Historia

Zespół pochodzący z pierwszej połowy XIX wieku. Pałac prawdopodobnie powstał w latach 1845-1850. Pożar w roku 1914 zniszczył wnętrza budynku. Trzy lata później obiekt został odnowiony przez nowych właścicieli. Uszkodzenia wynikające z działań wojennych zostały usunięte w latach 50. XX wieku, a budynek przeznaczony na placówkę szkoły podstawowej. Od roku 2004 jest własnością prywatną.

Opis

Założenie pałacowo-parkowe usytuowane w zachodniej części wsi Smólsk. Park założony na planie kwadratu z podłużnym stawem znajdującym się w centrum. Pałac w stylu klasycystycznym znajduje się w północnej części parku. Założony na planie kwadratu z wielobocznym ryzalitem od strony południowej. Budynek podpiwniczony, murowany i otynkowany, dwukondygnacyjny z dachem namiotowym przykrytym blachą. Wszystkie elewacje zwieńczone gzymsem koronującym i podzielone gzymsem kordonowym. Fasada trójosiowa z portykiem w osi środkowej. Portyk tworzy para filarów i  para kolumn toskańskich dźwigających wysokie, uproszczone belkowanie. Między kolumnami znajduje się prostokątny otwór drzwiowy i półkolisty otwór okienny wyższej kondygnacji. Fasadę poprzedza półkolisty podjazd ujęty dwoma schodkowymi barierami. Elewacja północna symetryczna, z trójosiowym ryzalitem środkowym, założonym na planie trapezu. Po obu jego stronach prostokątne blendy, w kondygnacji dolnej zakończone półkoliście oraz kwadratowe w kondygnacji wyższej. W narożach dolnej kondygnacji ryzalitu półkolumny toskańskie dźwigające gzyms kordonowy biegnący przez wszystkie elewacje. Między kolumnami prostokątne otwory okienne oraz porte-fenetre w osi środkowej. W wyższej kondygnacji półkoliste otwory okienne. Elewację poprzedzają szerokie, półokrągłe schody. Elewacja zachodnia czteroosiowa z pseudoryzalitem w części środkowej. Osie zewnętrzne analogiczne do osi fasady. Dwie pozostałe osie stworzone przez wąskie otwory okienne w obu kondygnacjach, mieszczą się w przestrzeni pseudoryzalitu. Między nimi znajduje się otwór wejściowy uwidoczniony za pomocą gzymsu wygiętego w łuk. Do wejścia prowadzą zabudowane z dwóch stron schody. Elewacja południowa pięcioosiowa ze środkowym, cofniętym pseudoryzalitem, ujętym dwoma wysokimi półfilarami. Osie zewnętrzne z prostokątnymi blendami na obu kondygnacjach. Osie wewnętrzne w części dolnej kondygnacji podzielone pilastrami dźwigającymi gzyms kordonowy.

Własność prywatna, dostęp do zabytku ograniczony.

Oprac. Sara Szerszunowicz, OT NID w Toruniu, 12.11.2014 r.