Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

d. zespół klasztorny Dominikanów - Zabytek.pl

d. zespół klasztorny Dominikanów


klasztor 1719 - 1751 Sieniawa

Adres
Sieniawa, Tadeusza Kościuszki 8

Lokalizacja
woj. podkarpackie, pow. przeworski, gm. Sieniawa - miasto

Zespół klasztorny dominikanów, pełniący obecnie funkcję kościoła parafialnego w Sieniawie, w którego skład wchodzą: barokowy kościół, klasztor i dzwonnica, projektowane przez znanego architekta Giovani Spazzio, należą do zabytków o wysokiej wartości w skali regionu.

Pod kościołem znajduje się krypta rodowa Czartoryskich z prochami 22 członków rodziny decydująca o unikatowości założenia.

Historia

Pierwotny kościół i klasztor dominikański, budowle drewniane ufundowane zostały przed 1677 r. przez staraniem Mikołaja Hieronima Sieniawskiego, właściciela dóbr sieniawskich, na wzgórzu pomiędzy miastem a dworem. W 1719 r. Giovanni Spazzio sporządził projekt nowej, większej świątyni, na polecenie Adama Sieniawskiego. Wznoszenie kościoła trwało dość długo, prace spowolniły: śmierć fundatora Adama Sieniawskiego, projektanta Giovanni Spazzio, potem Elżbiety Sieniawskiej, przekazanie nadzoru nad pracami Karolowi Mayerowi, następnie architektowi Francesco Capponi oraz przejęcie obowiązków fundatora przez Adama Czartoryskiego. W 1751 r. budowa kościoła dobiegła końca, trzy lata później wymurowano budynek klasztorny, prawdopodobnie w tym samym czasie powstała przy kościele dzwonnica. W 1778 r., po kasacie zakonu i po pożarze sieniawskiego kościoła par. rząd austriacki zdecydował przenieść jego funkcję do opuszczonej świątyni podominikańskiej, pomieszczenie d. klasztoru przeznaczono na potrzeby plebanii. W 1813 r. na kościele wybudowano wieżyczkę na sygnaturkę. W czasie I wojny kościół zniszczony został przez pożar, po zakończeniu działań wojennych został odbudowany, ucierpiał ponownie w czasie II wojny, odbudowany po jej zakończeniu, W 1951 r. została wykonana przez Stanisława Jakubczyka z Krakowa polichromia we wnętrzu kościoła.

Opis

Zespół klasztorny dominikanów usytuowany jest w centrum miasta, na wzgórzu pomiędzy miastem a dworem, w przeszłości o znaczeniu obronnym, przy drodze prowadzącej z rynku w kierunku zach.

Kościół zwrócony fasadą na wschód, wybudowany na planie krzyża łacińskiego o ściętych od wewnątrz narożnikach, z dobudowanymi od pn.-zach. pomieszczeniami dawnego klasztoru. Budynek o smukłej bryle przekryty został dachem dwuspadowym nad nawą oraz trzyspadowymi nad prezbiterium i ramionami transeptu, skrzyżowanie naw akcentuje wieżyczka na sygnaturkę z latarnią zwieńczona zdwojonym hełmem z krzyżem. Pod południową częścią transeptu znajduje się krypta mieszcząca, na dębowych postumentach, drewniane i metalowe trumny z prochami 22 członków rodziny Czartoryskich. Kościół wymurowano z cegły, dach pokryty jest blachą miedzianą. Elewację frontową rozplanowano jako symetryczną, trójosiową, dwukondygnacyjną ze szczytem, artykułowaną płaskimi pilastrami toskańskimi podtrzymującymi belkowanie. W parterze wejście poprzedzone rodzajem otwartego przedsionka, ramowane dwoma wnękami konchowymi z figurami, wyższa kondygnacja z analogicznym rozmieszczeniem wnęk i dużym oknem pośrodku, powyżej szczyt zamknięty trójkątnym przyczółkiem ze spływami i wazonami po bokach. Elewacje boczne do przecięcia z transeptem wyposażoną w podobną jak od frontu, dekorację ramową, z pilastrami w parterze, nawy poprzeczne ozdobiono uproszczoną wersją zdwojonych pilastrów w wielkim porządku, prezbiterium o elewacjach w parterze przysłoniętych pomieszczeniami d. klasztoru, bez dekoracji. Całą bryłę obiega profilowany gzyms podokapowy.

Klasztor dobudowany jest do kościoła, opasując prezbiterium pomieszczeniami rozplanowanymi na rzucie podkowy, połączonych ramieniem z częścią prostokątną od pn. Piętrowa, częściowo podpiwniczona, bryła klasztoru zwieńczona jest dachem czterospadowym nad prostopadłościenną częścią od pn., dachem dwuspadowym nad łącznikiem oraz dachami pulpitowymi nad częściami przylegającymi do kościoła. Klasztor wymurowano z cegły, dachy pokryto blachą miedzianą. Elewacje kształtowane są skromnie, pozbawione ozdób, dwukondygnacyjne, gładkie, z nieregularnie rozmieszczonymi prostokątnymi oknami.

Dzwonnica usytuowana jest na pd.-wsch. od kościoła, frontem do wejścia na teren kościelny, jako obiekt w formie potrójnej arkady, o łukach zamkniętych półkoliście. Jej smukła bryła przykryta czterospadowym zadaszeniem, wymurowana została z cegły, z dachem pokrytym dachówką ceramiczną, ozdobiona została płaskimi pilastrami toskańskimi na wysokich postumentach, podtrzymujących wydatny, profilowany gzyms wieńczący.

Obiekt dostępny dla zwiedzających.

Oprac. Barbara Potera, OT NID w Rzeszowie, 13-07-2015 r.

Rodzaj: klasztor

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_18_ZE.7150, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_18_ZE.17702