zespół kościoła parafialnego pw. Przemienienia Pańskiego - Zabytek.pl
Adres
Rzeczyca Ziemiańska
Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. kraśnicki, gm. Trzydnik Duży
grupy „kraśnickiej” kościołów drewnianych.
Historia
Kościół wzniesiony w 1753 r. (wg części źródeł w 1722 r.) z fundacji właścicieli majątku Aleksandra i Katarzyny Suchodolskich, na miejscu wcześniejszej kaplicy; początkowo filialny parafii w Potoku Wielkim. Kilkakrotnie remontowany w XIX w., m.in. w 1850 r., kiedy wnętrze ozdobiono polichromią wykonaną przez malarza Jana Kaliszewskiego z Kraśnika. W latach 1958-59 gruntownie remontowany z wymianą szalunku, pokrycia dachu i przemalowaniem polichromii. W 1905 r. zmienione gontowe pokrycie dachu na blachę. W latach 1988-1990 kolejny gruntowny remont (wraz z dzwonnicą); w latach 2002-2004 powiększenie i podwyższenie kruchty. Dzwonnica wzniesiona ok. 1825 r. Pierwotne ogrodzenie murowane z kapliczkami w narożach zbudowane być może na pocz. XIX wieku. Obecne wykonane współcześnie, poza dawnym zarysem, z zachowaniem kapliczek.
Opis
Zespół kościelny składa się z kościoła, dzwonnicy i kapliczek procesyjnych połączonych pierwotnie z nieistniejącym już murowanym ogrodzeniem. Położony na północ od zabudowy wiejskiej, po zachodniej stronie drogi Kraśnik - Potok Wielki. Kościół. Zaliczany do tzw. grupy „kraśnickiej” kościołów drewnianych, których główną cechą jest bezwieżowa fasada. Prezbiterium zwrócony na pn. Wzniesiony na planie składającym się z prostokątnego, jednonawowego korpusu, równego mu wysokością lecz węższego, zamkniętego trójbocznie prezbiterium z zakrystią od zachodu i pierwotnie niewielkiej kruchty (ob. znacznie powiększonej) od południa. Drewniany, o konstrukcji wieńcowej wzmocnionej lisicami, oszalowany. Nad nawą i prezbiterium strop lustrzany z zaskrzynieniami; w nawie wsparty na dwu słupach. Więźba dachowa nad nawą krokwiowo-płatwiowa, wzmocniona ramami stolcowymi. Nad korpusem i prezbiterium dach dwuspadowy o wspólnej kalenicy, z wielokondygnacjową wieżyczką na sygnaturkę; nad kruchtą dwuspadowy, nad zakrystią pulpitowy; wszystkie pokryte blachą. Elewacje oszalowane pionowo deskami łączonymi na wpust; dołem wyodrębniony cokół i oszalowana poziomo podwalina. Szczyt nawy oszalowany w jodełkę; pod okapami i w szczytach dekoracyjne listwy w formie lambrekinów. Otwory okienne prostokątne, ośmiokwaterowe, w drewnianych opaskach. Wewnątrz chór muzyczny o wybrzuszonym parapecie, wsparty na dwu kolumnach; wyposażenie rokokowe z 2. poł. XVIII w.; wnętrze pokryte polichromią z poł. XIX w., przemalowaną w poł. XX w. Dzwonnica. Wzniesiona na planie kwadratu, dwukondygnacjowa. Drewniana, konstrukcji słupowo-ramowej, oszalowana pionowo deskami łączonymi na wpust; nakryta dachem namiotowym. Otwory dzwonowe o nietypowym, wielobocznym wykroju, ozdobione listwą w formie lambrekinu. Kapliczki procesyjne. Wolno stojące w narożach cmentarza kościelnego,. Wzniesione zapewne na pocz. XIX w. (?) wraz z nieistniejącym obecnie murem ogrodzeniowym; o cechach klasycystycznych. Założone na rzucie trójkąta o ściętych narożach; murowane z cegły, otynkowane, nakryte daszkami dwuspadowymi. Elewacje frontowe zwieńczone trójkątnymi, ogzymsowanymi szczytami, rozczłonkowane płycinami, otwarte głębokimi wnękami arkadowymi, w których ustawione na cokołach figury świętych.
Obiekt dostępny.
Oprac. Bożena Stanek-Lebioda, OT NID w Lublinie, 12.12.2014 r.
Rodzaj: kościół
Forma ochrony: Rejestr zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_ZE.773