Bogate i dobrze zachowane wyposażenie z cennym zabytkiem sztuki późnogotyckiej.

Historia

Rychnowo to wieś szlachecka, lokowana w 1335 r., ze świątynią pod patronatem prywatnym. Pierwszy kościół, wzniesiony zapewne tuż po lokacji osady, został spalony w 1410 r. Odbudowa nastąpiła dopiero ok. 1490 r. Po sekularyzacji państwa zakonnego, jak całym księstwie pruskim, zamieniony na świątynię ewangelicką. Obecny kościół wzniesiono w 1713 roku z inicjatywy właściciela dóbr rychnowskich Ernesta Zygmunta von Kikoll. Bardzo czytelne są w nim odniesienia do architektury murowanej dojrzałego baroku, poczynając od oktogonalnego planu budowli, a kończąc na detalu (wykrój okien, profilowane gzymsy podokapowe, portale). W 1707 roku wzniesiono drewnianą, wolnostojącą dzwonnicę. W 1913 roku, z powodu złego stanu technicznego kościoła, wykonano jego kopię w skali 1 : 1 z przeznaczeniem do ekspozycji królewieckim skansenie (Freilichtmuseum w Królewcu). Kopię tę, jak i część innych zbiorów, jeszcze przed zakończeniem II wojny światowej przeniesiono do Olsztynka, gdzie znajduje się do dzisiaj. Spisany na straty kościół wyremontowano w latach dwudziestych XX wieku, naprawiając zniszczone elementy stropu i ścian. Po II wojnie światowej kościół rzymskokatolicki, prace prowadzone jedynie we wnętrzu, z których ostatnie, kompleksowe miały miejsce w drugiej połowie lat 90 XX w.

Opis

Kościół usytuowany na niewielkim wzniesieniu ze starodrzewem lipowym, znajdującym się w zachodniej części dawnego założenia rezydencjonalnego, w pobliżu kościoła murowane ossarium. Drewniany, konstrukcji zrębowej, węgłowanej na jaskółczy okien, naroża odeskowane, na podmurówce z kamienia polnego i cegły. Założony na planie wydłużonego oktogonu, z kruchtą wejściową po stronie południowej i zakrystią po stronie północnej; od zachodu wolnostojąca dzwonnica. Wnętrze jednoprzestrzenne, pokryte polichromiami z przedstawieniami figuralnymi i ornamentalnymi, na stropie (1714 r.) i ścianach (1730). W zachodniej części empora muzyczna wsparta na drewnianych słupach. Posadzka ceglana. Drzwi główne z dekoracyjnie opracowanymi zawiasami i kutą kołatką. W nastawie ołtarza późnogotycki tryptyk z rzeźbioną grupą Koronacji Marii i malowanymi kwaterami (1517 r., krąg Cranacha st.), pozostałe wyposażenie jednorodne, z czasów powstania kościoła (ława kolatorska, ambona, przedpiersia ławek, epitafium rodziny Kikoll).

Dostęp do zabytku ograniczony.

Oprac. Marzena Zwierowicz, 5.12.2014 r.