Historia

1239 r. - wzmianka o pierwszym kościele w Rusku

2. ćw. XIII w. - budowa kościoła

XVI w. - rozbudowa

XVIII w. - rozbudowa

1835 r. - remont

1962 r. - remont

2002 r. - remont

Opis

Wieś Rusko znajduje się przy szosie z Wrocławia do Świdnicy (DK 35), w bezpośrednim sąsiedztwie czynnej odkrywkowej kopalni glinek ogniotrwałych „Stanisław“, której działalność pochłonęła zachodnia część wsi.

Kościół św. Piotra i Pawła zlokalizowany jest w pd. części wsi, na niewielkim wzniesieniu, otoczony murem z ciosów kamiennych.

Pierwszy kościół w Rusku wzmiankowano w 1239 r. Obecny wzniesiono w 2. ćw. XIII w. W 1288 r. prawo patronatu nad kościołem otrzymali Joannici ze Strzegomia. Został rozbudowany w XVI i XVIII w. Remonty przechodził w 1835 r., 1962 r. i 2002 r.

Świątynia jednonawowa. Nawa kryta stropem z fasetą, do niej przylega od wschodu. XIII w. prezbiterium sklepione krzyżowo-żebrowo. Do prezbiterium od północy przylega zakrystia sklepiona eliptyczną kolebką. Od południa do nawy przylega 2-przęsłowa przybudówka z XVI w., z kruchtą w przyziemiu, sklepioną krzyżowo ze szwem i lożą kolatorską powyżej. Od zachodu współczesna kruchta. Od północy oskarpowana wieża na rzucie podkowy, z przyziemiem otwartym do wnętrza półkolistą arkadą. Górna kondygnacja wieży z XIX w., z półkolistymi oknami i kolistymi płycinami, zwieńczona półstożkowym hełmem. Dachy kościoła 3- i 4-spadowe.

Południowy portal wejściowy ostrołuczny z wałkiem. Do zakrystii z prezbiterium prowadzi portal ostrołuczny sfazowany. Ostrołuczne okno we wsch. ścianie prezbiterium.

Na wyposażenie składa się późnobarokowy krucyfiks i figury św. Piotra i Pawła na ołtarzu. Ponadto ambona z k. XVIII w. i neogotyckie organy. Epitafia całopostaciowe z XVI w.

Z kościołem sąsiaduje dawny cmentarz, użytkowany do 1845 r., otoczony XVI w. murem kamiennym na rzucie zbliżonym do zaokrąglonego trójkąta, wspartym przyporami. Od zewnątrz do muru przylegają 4 budynki mieszkalne, z których dwa, flankujące główne wejście na cmentarz, prawdopodobnie wzniesione zostały z wykorzystaniem fragmentu muru. Dawny cmentarz obecnie nie pełni funkcji sepulkralnej, zachowały się 2 nagrobki.