Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

grodzisko, st. 2 - Zabytek.pl

Adres
Gierów

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. brzeski, gm. Grodków - obszar wiejski

Grodzisko we wsi Rogów (dawniej Gierów) jest dobrze zachowanym reliktem średniowiecznego umocnienia obronnego, być może użytkowanego przez Ślężan lub Opolan.

Zlokalizowane jest w strefie tzw. Przesieki Śląskiej.

Ustytuowanie i opis

Grodzisko zlokalizowane jest na południowo-zachodnim łagodnym stoku wzniesienia wynoszącego się ponad okoliczne łąki, zapewne w  średniowieczu podmokłe, około 700 m na zachód od zachodniego krańca wsi Gierów, w lesie. Grodzisko zostało naruszone w latach 30-tych XX wieku budową szosy prowadzącej z Grodkowa przez Henryków do Ząbkowic Śląskich i Niemczy oraz przez użytkowaną na początku XX wieku piaskownię usytuowaną w części wschodniej obiektu. W rzucie poziomym grodzisko ma kształt owalu o wymiarach około 80x160 m, o powierzchni około 6 ha. Wały i fosy najokazalej prezentują się w części południowej i zachodniej obiektu. Od strony północnej brak śladów urządzeń obronnych. Ochronę zapewne stanowiła szeroka podmokła dolina lokalnego cieku, ale być może mogły one zostać zniszczone przez prowadzoną prze wiele lat intensywną gospodarkę leśną. Od zachodu i południa czytelnie rysuje się linia podwójnych wałów i fos. Natomiast w części wschodniej i  północno-wschodniej grodzisko otoczone było pojedynczą linią umocnień: fosa i wał. Szerokość wałów u podstawy waha się od 3 do około 15 m, a  ich wysokość od 0,5 do 2,5 m. Szerokość rowów wynosi około 7-8 m. Obecnie wyżej opisany układ czytelnie rysuje się w terenie, cały porośnięty jest drzewami i krzewami, a w okresie wiosennym część fos południowych podtopionych jest wodą.

Historia

Dotychczasowe badania sondażowe pozwoliły na wstępne określenie chronologii obiektu na stulecia: IX-X i X-XII. Nie określiły jednak funkcji grodziska.

Stan i wyniki badań

Grodzisko znane jest archeologom i lokalnym historykom od końca XIX wieku. Wówczas rozpoznanie wykonał O. Vug. Przez kolejne lata prowadzono liczne badania powierzchniowe i weryfikacyjne. W latach 1958 i 1960 rozpoznanie grodziska przeprowadzili J. Kaźmierczyk i K. Macewicz. W   1967 roku M. Rogińska wykonała pierwsze pomiary obiektu, a w 1969 roku Z. Bagniewski przeprowadził badania sondażowe. Znalazł on kilkadziesiąt fragmentów naczyń. W wyniku tych badań przyjął, że grodzisko było użytkowane w X-XII wieku. Ponieważ potwierdził on istnienie nikłej warstwy kulturowej, przyjęto, ze grodzisko było krótko użytkowane. W   2014 roku badania sondażowe grodziska prowadził K. Jaworski. Celem tych badań było dokładniejsze rozpoznanie obiektu, tak pod względem rozplanowania, jego budowy, jak i ściślejsze określenie czasu jego użytkowania. Stan zachowania grodziska dobry. W 1989 roku wykonano plan warstwicowy grodziska. Czy jest to gród – siedziba ówczesnego lokalnego pana, czy jeden z grodów Opolan lub Ślężan, nie wiadomo. A może było grodem schronieniowym (refugialnym) jednego z tych plemion? Na pewno jest warownią na zachodniej krawędzi tzw. Przesieki Śląskiej. Należałoby wykonać szersze badania rozpoznawcze tego obiektu. Jest to jeden z  największych obiektów znanych z okresu wczesnośredniowiecznego (X-XII wiek). Zlokalizowane w strefie granicznej między plemionami Ślężan i  Opolan, mogło być wykorzystywane przez ludność z okolicznych osad należących do jednego z w/w plemion, w wypadku zagrożenia.

Grodzisko położone jest na gruntach Lasów Państwowych. Obiekt przecięty jest po linii północ -południe drogą wojewódzką wiodącą z Grodkowa do Ząbkowic Śląskich i Niemczy, około 700 m na zachód od wsi Gierów, blisko krawędzi lasu.

Oprac. Krzysztof Spychała, 14.12.2014 r.

Rodzaj: grodzisko

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_16_AR.5262, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_AR.1371422