Historia

Parafia w Rabce erygowana została przed 1559 r. Kościół wybudowano w 1606 r., na miejscu wcześniejszego zniszczonego, a ufundowanego przez Wawrzyńca Spytka Jordana w 1565 r. W XVIII w. dostawiono wieżę i wybudowano wieżyczkę na sygnaturkę. W latach 1775-1778 kościół odnowiono. Zdobiącą wnętrze polichromię wykonał w 1802 r. miejscowy proboszcz i malarz - ks. Andrzej Antałkiewicz. Świątynia remontowany była w 1913 r. Od 1908 r. kościół był nieużytkowany, gdyż wybudowano nowy, murowany kościół parafialny. W 1936 r., dzięki staraniom ks. Justyna Bulandy, w przyziemiu wieży zostało urządzone muzeum. Obecnie w kościele mieści się Muzeum imienia W. Orkana.

Opis

Kościół położony jest u zbiegu ulic Orkana i Sądeckiej. Orientowany, jednonawowy, z prezbiterium zamkniętym wielobocznie, nawa szarsza, prostokątna. Przy prezbiterium od północy zakrystia, przy nawie od południa przedsionek. Od zachodu przylega kwadratowa wieża, o pochyłych ścianach, z nadwieszoną izbicą, nakryta cebulastym hełmem z latarnią. Przy niej od zachodu znajduje się przedsionek. Dach jest jednokalenicowy, z wieżyczką na sygnaturkę nakrytą baniastym hełmem z latarnią. Kościół jest drewniany, konstrukcji zrębowej, wieża konstrukcji słupowej. Dach i ściany podbite są gontem. Przyziemie jest okryte gontowymi fartuchami. Wewnątrz widoczne są pozorne sklepienia kolebkowe, w nawie z zaskrzynieniami. Na wschodniej ścianie prezbiterium znajduje się drewniana oprawa kapliczkowa z figurami Chrystusa Ukrzyżowanego, Matki Boskiej, św. Jana Ewangelisty i św. Marii Magdaleny. Kościół otoczony jest kamiennym murem, nakrytym gontowym, dwuspadowym daszkiem. W słupkach muru znajdują się wnęki mieszczące stacje Drogi Krzyżowej. W obrębie terenu przykościelnego znajduje się kilka nagrobków z dawnego cmentarza oraz rzeźba przedstawiająca patrona rabczańskiego muzeum, piewcę Gorców - Władysława Orkana. Wnętrze świątyni pokrywa polichromia o motywach ornamentalnych i figuralnych. Na sklepieniu prezbiterium przedstawiona została patronka kościoła św. Maria Magdalena wraz z przedmiotami pokutnymi. Na sklepieniu nawy znajduje się scena Koronacji Matki Bożej przez Trójcę Św. Do najcenniejszych zabytków należą neobarokowy ołtarz główny, XIX-wieczna ambona, rokokowe ołtarze boczne oraz XVIII-wieczny chór muzyczny i prospekt organowy. W ołtarzu przy północnej stronie kościoła umieszczono XVI-wieczny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, który stanowił kiedyś część tryptyku. W zachodniej ścianie nawy, pomiędzy belkami zrębu znajdują się ludzkie zęby. Umieścili je tam górale, by wyprosić wstawiennictwo św. Apolonii - patronki od bólów zębów.

Zabytek dostępny w godzinach otwarcia Muzeum.

Oprac. Olga Dyba NID OT w Krakowie, 22.10.2014 r.