XIII lub na pocz. XIV w. Gotycka świątynia położona jest w obrębie dawnych murów miejskich, w południowo- zachodniej części dawnej zabudowy staromiejskiej. Bryła kościoła wielokrotnie przebudowywana, obiekt stanowi istotny element w układzie przestrzennym miasta.

Historia

Gotycki kościół wzniesiono pod kon. XIII lub na pocz. XIV w. Pierwsza informacja źródłowa o obiekcie pochodzi z 1311 r. Fundację  świątyni przypisuje się księciu żagańsko- ścinawskiemu Przemkowi. Pierwotnie kościół funkcjonował pod wezwaniem świętych Mikołaja i Idziego. W XV stuleciu zastał przebudowany. Najstarszą zachowaną częścią z okresu średniowiecza jest prezbiterium i wieża. W okresie od 1539 r do 1668 r. świątynia była użytkowana przez ewangelików, wtedy też nawy kościoła powiększono w kierunku północnym. W czasie wojny trzydziestoletniej w 1631 r. kościół uległ spaleniu i w stanie ruiny pozostawał do 1672 r. Kolejne wielokrotne przebudowy i remonty świątyni były podyktowane pożarami niszczącymi obiekt bądź podążaniem za panującą modą architektoniczną.  Przekształcenia świątyni miały miejsce m.in. w latach 1679, 1723 i 1724. W czasie działań II wojny światowej zniszczeniu uległa wieża kościoła. Po 1945 r. świątynia została przejęta przez miejscową społeczność katolicką i zaadaptowana do obowiązujących potrzeb liturgicznych. Na wieży kościoła w miejsce XVIII- wiecznego hełmu położono nowy dach stożkowy. W późniejszych latach staraniem następnych proboszczów świątynia była remontowana i modernizowana. Ostatni kapitalny remont wykonano w 2006 r. gdy proboszczem był ks. Marian Kot. Wtedy też wykonano m.in. remont elewacji kościoła. Gotycka świątynia stanowi istotny element architektury sakralnej znajdującej się na terenie powiatu żarskiego.

Opis

Kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Przewozie położony jest przy ul. Krótkiej 10, w obrębie staromiejskim. Kościół zlokalizowany jest na dużej działce, którą częściowo otacza otynkowany mur z bramą. Po zachodniej stronie kościoła usytuowany jest budynek plebanii. Teren przed kościołem częściowo wyłożony jest kostką brukową oraz w części porośnięty ozdobną roślinnością. Przed kościołem ustawiono drewniany krzyż. Świątynia w Przewozie to murowana z cegły i kamienia, otynkowana, trzynawowa z zamkniętym  pięciobocznie prezbiterium budowla. Do prezbiterium od północy przylega kwadratowa wieża, natomiast od południa zakrystia. Bryłę świątyni przykrywa dach czterospadowy i wielospadowy po stronie wschodniej. Elewacje przepruwają podłużne, zakończone półkoliście, różniące się wielkością i proporcjami, otwory okienne. Elewacje prezbiterium wspierają przypory nakryte kapnikami. Wnętrze trójnawowej świątyni podzielone przez dwa rzędy drewnianych słupów podpierających strop. W świątyni zachowało się oryginalne wyposażenie i wystrój. W skład wyposażenia i wystroju kościoła wchodzi m. in.: barokowy ołtarz główny, ambona i chrzcielnica oraz dwa witraże z 1906 r. wykonane w jednym z warsztatów wrocławskich.

Kościół jest własnością wyznaniową. W świątyni odbywają się regularnie msze święte. Obiekt jest szeroko udostępniany.

oprac. Krzysztof Słowiński, OT NID w Zielonej Górze, 15-11-2017 r.