Projekt witkiewiczowskiej willi zrealizowali do 1905 miejscowi cieśle, choć piętro domu nigdy nie zostało ukończone. Za życia pisarza, w „Orkanówce” bywali wybitni literaci i artyści: Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Kornel Makuszyński, Leopold Staff, Juliusz Osterwa, Jan Wiktor, Jan Kasprowicz, Tymon Niesiołowski. Po śmierci Orkana w 1930 willa przeszła w ręce W. Folejewskiego, pasierba pisarza. Po 1945 wymagająca stałych remontów willa podupadła. W 1973 Folejewscy sprzedali siedlisko gminie Niedźwiedź. W 1979, po remoncie, obiekt przeznaczono na cele muzealne.

Historia

Drewniana willa konstrukcji zrębowej, zbudowana w latach 1903-1905, wg projektu Andrzeja Galicy. Zbudowana na rzucie prostokąta, w układzie szerokofrontowym, z przeszkloną werandą na osi. Budynek parterowy, z wysokim zagospodarowanym dziś poddaszem. Z wysokim i stromym dachem przyczółkowym z okapem przyzbowym, z facjatami, pokryty gontami, nawiązuje do stylu zakopiańskiego. Elewacja zdobiona jest motywami podhalańskimi, rzeźbionymi w drewnie przez Jana Bulas z Poręby Wielkiej, utalentowanego artysty, któremu Orkan umożliwił studia malarskie w Krakowie. Wnętrze ozdobione dekoracją malarską wykonaną również przez Bulasa. Rozkład wnętrz parter następujący: na wprost sieni za przejściem na werandę pokój jadalny, na prawo pokój matki i kuchnia, po lewej od sieni - pracownia pisarza z biblioteką oraz sypialnia. Piętro willi zajmowały pokoje gościnne. Zbiory muzealne pokazują życie i twórczość literacką Władysława Orkana (1875-1930). W pomieszczeniach parteru willi zgromadzono pamiątki po pisarzu oraz zabytki kultury materialnej górali gorczańskich. Obok willi prosty budynek gospodarczy z początku XX wieku. Otoczenie Orkanówki, z sadem, stodołą i studnią ma charakter zagrody. Do Orkanówki prowadzi aleja starych jaworów zasadzonych przez pisarza w podziękowaniu za szczęśliwy powrót z I wojny światowej; początek alei znaczy kapliczka ufundowana przez jego matkę.

Opis

Obiekt dostępny poniedziałek - sobota: 9:00-15:00.

Oprac. Roman Marcinek, OT NID w Krakowie, 20.03.2015 r.