Jest to jedyna katedra tego zgromadzenia w Polsce. Ponadto obiekt stanowi cenny przykład neogotyckiego założenia klasztornego.

Historia

W 1887 roku w znajdującym się w tym miejscu dworku, zamieszkała Feliksa (Maria Franciszka) Kozłowska, wraz z kilkoma siostrami tajnego Zgromadzenia Sióstr Ubogich św. Klary. Przestrzegające surowej reguły zakonnice, utrzymywały się z bieliźniarstwa i haftu. W 1893 roku siostra Maria Franciszka miała objawienie nazwane Dziełem Wielkiego Miłosierdzia, za przyczyną którego próbowała zainicjować reformy Kościoła Katolickiego. Pod jego wpływem powstało Zgromadzenie Księży Mariawitów, przełożonym wybrano Jana Marię Michała Kowalskiego. W 1904 roku w wyniku nieporozumień i rozbieżności ze strony papiestwa, obłożeni ekskomuniką mariawici oddzielili się od struktur Kościoła Katolickiego

Katedra Mariawitów, określana jako Świątynia Miłosierdzia i Miłości została wzniesiona w latach 1911-1914 według projektu biskupa Jana Kowalskiego. Budynek został konsekrowany 15 sierpnia 1914 roku. W wyniku rozłamu w obrębie zgromadzenia mariawitów w 1935 roku, w Płocku i pozostał Kościół Starokatolicki Mariawitów, zaś siedzibą nowoutworzonego Kościoła Katolickiego Mariawitów został Felicjanów, dotychczasowa posiadłość zgromadzenia pod Płockiem. W okresie niemieckiej okupacji świątynia cały czas była czynna,. Nie uległa zniszczeniu, mimo że hitlerowcy próbowali przerobić kościół na salę teatralną. W 2006 roku odbyła się centralna uroczystość związana ze stuleciem istnienia Kościoła Starokatolickiego Mariawitów. W 2014 roku obchodzono stulecie konsekracji katedry.

Opis

Zabytkowy zespół położony jest w centrum Płocka, na skarpie około 400 metrów od brzegu Wisły. Gmach katedry wraz z dwoma przyległymi budynkami klasztornymi został zbudowany na planie litery „E”, ze środkowym ramieniem stanowiącym świątynię i dwoma dziedzińcami od ulicy. Kościół jest trójnawową bazyliką zbudowaną na planie prostokąta. Fasadę tworzą obramione ostrołukowo okna. W zwieńczeniu znajdują się trzy wieże, środkowa zaopatrzona w trzy korony, boczne po jednej. Na złączeniu kościoła z budynkiem klasztoru znajduje się czworoboczna kopuła z hełmem, na którym usytuowana została latarnia w formie monstrancji adorowanej przez cztery figury aniołów. Kopułę obiega napis: „Adorujmy Chrystusa Króla panującego nad narodami”.

W katedrze jest jeden ołtarz, nad którym znajduje się konfesja, wsparta na czterech filarach. Wysoko na baldachimie umieszczona jest tiara papieska i dwa skrzyżowane klucze - symbol najwyższej władzy. W podziemiach katedry, pod ołtarzem znajduje się krypta z trumną założycielki mariawitów, Felicji Kozłowskiej, zwanej przez wyznawców Mateczką.

Zabytkowy kompleks jest siedzibą władz Kościoła Starokatolickiego Mariawitów, diecezji warszawsko-płockiej oraz pełni funkcję kościoła parafialnego dla płockich mariawitów. Klasztor jest domem generalnym dla Zgromadzenia Sióstr Mariawitek i Zgromadzenia Kapłanów Mariawitów. W pomieszczeniach obiektu znajduje się także Wyższe Seminarium Duchowne Kościoła Starokatolickiego Mariawitów. W budynku klasztornym, w którym mieszkała Felicja Kozłowska urządzona jest Izba Pamięci, tzw. Celka Mateczki, w której zgromadzone są związane z nią pamiątki. Teren wokół klasztoru zagospodarowano urządzając ogród ozdobny i warzywny od strony Wisły.

Katedra dostępna, klasztor o ograniczonej dostępności dla zwiedzających.

Oprac. Bartłomiej Modrzewski, OT NID w Warszawie, 16.10.2014 r.