Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół, ob. rektorski pw. Matki Boskiej Śnieżnej - Zabytek.pl

kościół, ob. rektorski pw. Matki Boskiej Śnieżnej


kościół 1627 r. Piotrków Trybunalski

Adres
Piotrków Trybunalski, Rycerska 3

Lokalizacja
woj. łódzkie, pow. Piotrków Trybunalski, gm. Piotrków Trybunalski

Kościół pw.MB Śnieżnej (dawniej św.Katarzyny Sieneńskiej) wraz z klasztorem tworzą zespół będący przykładem wczesnobarokowego zespołu klasztornego wzniesionego w obrębie miasta, w sąsiedztwie jego murów obronnych.

Historia

Klasztor dominikanek w Piotrkowie Trybunalskim ufundowała Katarzyna z Rokszyc Warszycka, wdowa po podkomorzym sieradzkim Andrzeju, która w 1608 r. zakupiła od piotrkowskich dominikanów trzy położone w mieście parcele z zamiarem wybudowania na nich kościoła i towarzyszących mu zabudowań mieszkalnych. Do przybycia zakonnic doszło jednak dopiero w 1626 roku. Zamieszkały one początkowo w drewnianym domu, który spłonął rok późnej, a mniszki przeniosły się do Rokszyc. Wtedy też, po dokupieniu kolejnej działki rozpoczęto wznoszenie murowanych gmachów klasztornych, lecz przerwano je ze względu na sprzeciw władz miasta wobec próby oparcia budynku o mur miejski i zawłaszczenia przyległego odcinka uliczki przymurnej. Rada miasta wykorzystała przy tym pretekst braku sejmowego i królewskiego pozwolenia na budowę klasztoru. Do ugody doszło w 1631 r. i prace zostały wznowione, lecz przeciągały się ze względu na śmierć donatorki. W 1637 r. przełożona klasztoru Beata Lelewska uzyskała zgodę od króla Władysława IV by dominikanki mogły stawiać …budynki (…) potrzebne na murach miejskich bez trudności i przeszkody magistratu piotrkowskiego…, co też skrzętnie zostało później przez nie wykorzystane. Krótko po 1640 r. konsekrowano kościół, budowę klasztoru ukończono zaś dopiero w 1648 r. Jednak już 20 lipca tegoż roku pożar zaprószony w kuchni klasztornej spowodował zniszczenia całego zespołu, a jego odbudowa m.in. ze względu na wojnę ze Szwecją ciągnęła się aż do 1673 r., kiedy konsekrowany na nowo kościół klasztorny otrzymał wezwanie MB Śnieżnej, przy czym prace w jego wnętrzu trwały jeszcze co najmniej do 1685 roku. Odbudowano też i rozbudowano główny budynek klasztorny oraz wzniesiono krużganki i oficynę. Prace remontowe i budowlane prowadzono też w XVIII w., m.in. 1764 r. wybudowano kolejną oficynę, w 1766 r. wyremontowano kamienicę klasztorną, a w 1785 r. zakończono budowę nowej wieży kościelnej. W 1786 r. w czasie pożaru miasta spłonęły także zabudowania klasztorne. Ich odbudową kierował architekt Franciszek Słodowski. W 1836 r. majster Józef Hamerli dokonał przebudów w części budynków dla potrzeb otwartej trzy lata wcześniej szkoły klasztornej. W 1863 r. ukazem carskim skasowano piotrkowski klasztor dominikanek, zabudowania zespołu przeszły w ręce władz diecezjalnych. W tym czasie kościół i klasztor remontowano w latach 1863-1864 oraz w 1882 (pracami kierował architekt Feliks Nowicki), 1913 i 1928 roku. W okresie międzywojennym wybudowano też łącznik łączący piętra klasztoru i położonego na pn. od niego budynku gimnazjum. Natomiast w trakcie prac powojennych m.in. w 1954 r. w krużganku przy ścianie kościoła odsłonięto szereg malowideł. Wreszcie w latach 2010-2013 w ramach dofinansowywanego przez Unię Europejską projektu dokonano przebudowy zespołu klasztornego dla potrzeb funkcjonowania „Centrum Idei Ku Demokracji”, zaś na dziedzińcu wzniesiono przeszklone zadaszenie dla sceny letniej oraz budynek Centrum Informacji Kulturalnej wraz z zapleczem sanitarnym dla sceny letniej. Obiekt zaprojektowali Łukasz Królikowski i Krzysztof Wichliński. Obiekt był poddany badaniom architektonicznym (Jan Salm, Wojciech Szygendowski) badaniom i nadzorom archeologiczno-architektonicznym (Magdalena Błaszczyk, Janusz Pietrzak, Jacek Ziętek).

Opis

Zespół położony w zach. części miasta, zbudowany w obrębie murów obronnych, na posesji powstałej z połączenia kilku działek miejskich przylegających do biegnącej wzdłuż muru uliczki. Budynki klasztorne tworzą wraz z kościołem plan podkowy. Składają się nań: skrzydło zachodnie (prostokątny budynek i przybudówki) położone przy miejskim murze obronnym, skrzydło północne (prostokątny budynek z prostopadłymi przybudówkami od południa), kościół (o prostokątnej nawie i kwadratowej kruchcie będąca pierwszą kondygnacją dawnej wieży od północy) położony we wschodniej części posesji, w pierzei ul. Rycerskiej i obudowany od zachodu dawnymi krużgankami, budynek mieszkalny przystawiony od południa do kościoła położony jak on w pierzei ulicy. Działkę od południa zamyka ściana sąsiedniej kamienicy do której przystawiono budynek Centrum Informacji Kulturalnej. Granicę zachodnią wyznacza dawny mur obronny miasta. Na dziedzińcu w przestrzeń położoną między skrzydłami zachodnim i północnym oraz kościołem wstawiono zadaszoną scenę letnią.

Kościół dostępny w dni świąteczne, w dni powszednie dostępny po uzgodnieniu. Zabudowania Centrum dostępne w godzinach funkcjonowania.

Oprac. Janusz Pietrzak, 22.12.2014 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: barokowy

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_10_BK.129243, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_10_BK.182365