Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

d. zespół pałacowo-parkowy - Zabytek.pl

d. zespół pałacowo-parkowy


pałac koniec XVIII w. Opole Lubelskie

Adres
Opole Lubelskie, Parkowa 7

Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. opolski, gm. Opole Lubelskie - miasto

Jeden z najciekawszych w kraju klasycystycznych pałacyków z l.80.XVIII w., wzniesiony dla Aleksandra Lubomirskiego wg proj.

mało znanego arch. Franciszka Degena, otoczony parkiem krajobrazowy przekomponowanym w 1905 r. wg proj. Waleriana Kronenberga.

Historia

Zespół pałacowo-parkowy w Niezdowie powstał w miejscu ośrodka dworsko-folwarcznego o XVI-wiecznej genezie. Pałac (a właściwie pałacyk) został wzniesiony dla Aleksandra Lubomirskiego, wychowanka Antoniego Lubomirskiego i Zofii z Krasińskich, właścicieli dóbr opolskich. Przeznaczony od początku jedynie do okresowego pobytu, został wzniesiony w 1787 r., po ożenku Aleksandra z Rozalią Chodkiewiczówną, wg projektu mało znanego architekta Franciszka Degena (przez długi czas za autora uważano Dominika Merliniego). W 1806 r. odziedziczony przez córkę Aleksandrę Rozalię, żonę Władysława Rzewuskiego, która w 1831 r. część zbiorów malarstwa i księgozbiór z pałacu opolskiego (sprzedanego później rządowi) przeniosła do Niezdowa, gdzie być może wówczas wybudowano dwie oficyny na tyłach pałacu. W 1847 r. Niezdów odkupił administrator majątku Kazimierz Wydrychiewicz, który w latach 1847-69 dokonał częściowej przebudowy pałacu polegającej m.in. na dodaniu niskiego półpięterka (tzw. mezzanina), obniżeniu dachu, przekształceniu ryzalitu frontowego oraz klatek schodowych. Po śmierci Wydrychiewicza dobra odziedziczyli dalsi krewni, a następnie odkupił je w 1871 r. Franciszek Kleniewski z synami, z których Władysław osiadł w Niezdowie. W 1905 r. przekomponowany został park wg projektu Waleriana Kronenberga. W 1923 r. córka Kleniewskich Olcha (skrytka, szarytka) podarowała majątek niezdowski Zgromadzeniu Zakonnemu Służek NMP Niepokalanej. Po II wojnie światowej, po przejęciu dóbr na skarb państwa, majątek został podzielony - oficyny z przylegającym ogrodem użytkowało zgromadzenie, a opuszczony pałac, po wyremontowaniu w 1957 r., przeznaczony został na ośrodek kolonijny, a następnie szkołę. W 1992 r. pałac z dwiema oficynami i częścią parku odzyskało zgromadzenie zakonne. W 2005 r. pałac wraz został sprzedany osobie prywatnej.

Opis

Zespół pałacowo-parkowy usytuowany jest na terenie d. wsi Niezdów - obecnie w obrębie miasta Opole Lubelskie. Położony w odległości ok. 2 km na zach. od centrum miasta, składa się z pałacu otoczonego parkiem oraz dwóch oficyn, usytuowanych symetrycznie za pałacem, po bokach d. dziedzińca gospodarczego. Pałac. Klasycystyczny. Elewacją frontową zwrócony na pn. Wzniesiony na planie prostokąta, z ryzalitem od frontu poprzedzonym czterokolumnowym portykiem; dwukondygnacjowy, z mezzaninem. Układ wnętrza dwutraktowy, czterodzielny (zbliżony na parterze i piętrze). Na osi traktu frontowego okrągły hall, z przylegającą od zach. reprezentacyjną klatką schodową. Na piętrze, nad hallem dwukondygnacjowy salon okrągły nakryty kopułą. Murowany z cegły, otynkowany, nakryty dachem czterospadowym pod blachą. Elewacja frontowa siedmioosiowa, trzykondygnacjowa, z piano nobile na I p. i mezzaninem o charakterze belkowania wieńczącego budynek. Pośrodku trójosiowy ryzalit poprzedzony schodami i czterokolumnowym portykiem jońskim w wielkim porządku, zwieńczonym trójkątnym szczytem, w którym kartusz z herbem Szreniawa. Na osi uszaty portal z czarnego marmuru o charakterze późnobarokowym. Po jego bokach dwa półkoliście zamknięte otwory wejściowe, ujęte profilowanymi archiwoltami z kluczami. Na piętrze niewielki balkon o żeliwnej balustradzie, flankowany niszami z rzeźbami postaci kobiecych w szatach antycznych. Elewacja tylna również siedmioosiowa, trzykondygnacjowa, z tarasem i balkonem. Okna prostokątne, na piętrze ujęte w opaski i zwieńczone gzymsami na konsolkach. Parter pokryty poziomym boniowaniem. Kondygnacje oddzielone gzymsami kordonowymi i zwieńczone XIX-wiecznym gzymsem z ząbkowaniem. Wewnątrz. w kilku pomieszczeniach zachowana klasycystyczna dekoracja sztukatorska o bogatym repertuarze motywów antycznych. W reprezentacyjnym salonie okrągłym ściany ozdobione kanelowanymi półkolumnami kompozytowymi, dźwigającymi belkowanie, nad którym kopuła wypełniona kasetonami z rozetami. Oficyny mieszkalne, analogiczne, wzniesione na rzucie kwadratu, dwukondygnacjowe, o dwutraktowym, dwudzielnym układzie pomieszczeń. Murowane z cegły, otynkowane, nakryte dachami czterospadowymi pod blachą. Elewacje frontowe trójosiowe, podzielone rozbudowanymi gzymsami kordonowymi i wieńczącymi. Park pierwotnie regularny i osiowy, z podjazdem od frontu, przekomponowany w 1905r. przez W. Kronenberga w duchu krajobrazowym o. Od frontu owalnicowy układ alej z widokiem w kierunku stawów w zach. części założenia.

Dostęp do zabytku ograniczony. Pałac - własność prywatna; oficyny - własność zgromadzenia zakonnego; park własność miasta

Oprac. Bożena Stanek-Lebioda, OT NID w Lublinie, 9.10.2014 r.

 

Rodzaj: pałac

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_ZE.27648, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_ZE.28567