Stanowi ważny – pod względem wartości zabytkowych – element zabudowy placu Piłsudskiego w Opolu.

Historia

Budynek wzniesiono na przełomie XIX i XX w. przy ówczesnym Placu Wrocławskim (Breslauer Platz) na Przedmieściu Odrzańskim (ob. Dzielnica Zaodrze) w Opolu z przeznaczeniem na mieszkania czynszowe i lokale usługowe na parterze. Tę funkcję, zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem, budowla pełni do dziś. Kamienicę wzniesiono na przełomie wieków w miejscu kościoła pw. św. Krzyża rozebranego w 1833 r. Pamiątką po lokalizacji kościoła jest umieszczony w ściętym narożniku kamienicy sporych rozmiarów krucyfiks. W 1902 r. właścicielem kamienicy był Hieronim Kubanek, a od 1909 r. do II wojny światowej znajdowała się w rekach polskiej rodziny Zwadlo. W okresie międzywojennym w kamienicy przy ówczesnym Palcu Wrocławskim mieściły się ważne dla ówczesnych Polaków sklepy i biura. Tutaj swój lokal miała popularna wówczas Centralna Drogeria prowadzona przez W. Michałowskiego, która w polskiej prasie reklamowała się jako „pierwsza polska fabryka chemiczno-technicznych wyrobów na Górnym Śląsku”. Tutaj swoje gabinety mieli: lekarz internista dr Jan Kwoczek, lekarz stomatolog Max Zwadlo (piętro wyżej od gabinetu dra Kwoczka). Pod tym samym numerem swój skład materiałów kolonialnych prowadził właściciel kamienicy Franciszek Zwadlo. 

Opis

Kamienica znajduje się w lewobrzeżnej dzielnicy miasta Opola. Jest budynkiem narożnym usytuowanym u zbiegu placu Piłsudskiego i ul. Spychalskiego, powstałym na planie litery „L”. Kamienicę wzniesiono w stylu eklektycznym, z manierystycznym detalem architektonicznym. Bryła czterokondygnacyjna, częściowo podpiwniczona, przykryta dachem płaskim i pulpitowym od strony ulic, z nieznacznie wysuniętymi pseudoryzalitami w elewacjcach frontowych i ściętym narożem u zbiegu ulic. W partii  przyziemia budynek pokryty płytkim, prostokątnym boniowaniem w układzie pasowym, z rzędem witrynowych okien po stronie elewacji wschodniej zamkniętych łukiem odcinkowym oraz po stronie elewacji południowej – zamkniętych prosto. Bryłę budynku akcentuje wykusz w południowo-wschodnim narożniku, zwieńczony hełmem i wieżyczką na szczycie. Na poziomie jego pierwszej kondygnacji występuje trzyczęściowa kompozycja z krucyfikcem pośrodku.   

Elewacja wschodnia (frontowa) 11-osiowa, z dwoma nieznacznie wysuniętymi przed lico budynku pseudoryzalitami, zwieńczonymi w parii dachu szczytami. Na wysokości drugiej i trzeciej kondygnacji ryzalitów akcenty w postaci balkonów z żeliwną balustradą. Osie wyznaczają prostokątne otwory okienne obwiedzione opaskami z płycinami nadokiennymi. Wejście główne z bogato zdobioną stolarką z nadświetlem umieszczono w po prawej stronie fasady. Elewacja południowa dziesięcioosiowa artykułowa analogicznie, jak elewacja wschodnia. Zaakcentowana pseudoryzalitem w przyziemiu którego ulokowano bramę wjzadową. 

Na ceglanych elewacjach kamienicy dekorowanych kamiennym detalem architektonicznym, pojawiają się elementy ornamentyki niderlandyzującej, która ujawnia zarazem kontrast pomiędzy klasyczną architekturą z czerwonej cegły a ornamentem z białego kamienia, nawiązując do stylu wypracowanego przez antwerpskiego architekta H. Keysera. 

Zabytek dostępny

Oprac. Joanna Banik, Katarzyna Latocha OT NID w Opolu, 19.11.2018 r.